[10 maart 1881
Verslag voordracht Scheemda in Prov. Groninger Crt.]
10 maart 1881
Verslag van de voordracht van Multatuli te Scheemda van 5 maart in de Provinciale Groninger Courant, no. 58. (K.B. 's-Gravenhage; fotokopie M.M.)
- Te Scheemda hield j.l. zaturdag de heer Douwes Dekker (Multatuli) de aangekondigde voordragt. Het publiek was in vrij groot getal uit deze en omliggende gemeenten opgekomen, in gespannen verwachting naar de dingen, die ze van den zooveel besproken schrijver en redenaar zouden hooren. En in aanmerking genomen dat Multatuli's denkbeelden omtrent God en 's menschen levensdoel in hoofdzaak bekend waren, gelooven wij te mogen zeggen, dat zeker niemand in zijne verwachting is teleurgesteld, evenmin in zijne godsdienstige gevoelens door scherts of spot is gekrenkt of beleedigd. In eene improvisatie, rijk aan inhoud, eigenaardig sierlijk in taal en stijl, boeijende van 't begin tot 't einde, liet Multatuli achtereenvolgens de levensbeschouwingen van verschillende volken, godsdienststichters en wijsgeeren de revue passeren, schroomde niet door bijlangs alle het scherpe mes zijner critiek te houden en kwam zoo eindelijk tot zijne eigene levensbeschouwing, die hij zeer oud en primitief noemde, rustende op de natuur, die in alles eenheid predikt, waarheid en regtvaardigheid, en van welke hij de meerdere waarde trachtte te betoogen met tal van wetenswaardigheden en tegenstellingen. Multatuli sprak met ernst en waardigheid en drong niemand zijne levensbeschouwing op; dat deze dan ook veel bijval zal hebben gevonden bij de hoorders en de hoorderessen, die tot dusver eene andere levensbeschouwing hooger stelden, meenen we met alle regt te mogen betwijfelen.