[25 februari 1881
Verslag voordracht Harlingen in de Harlinger Crt.]
25 februari 1881
Verslag van de voordracht van Multatuli te Harlingen van 23 februari in de Harlinger Courant, no. 24. (Archief Harlinger Courant, Harlingen; fotokopie M.M.)
harlingen, 24 Febr. 't Was gisteren avond Multatuli-voordracht en de spreker begroette het publiek en zich zelven met de aanhaling der woorden van den hoogbegaafden redacteur der Middelb. Ct., die onlangs seide, dat deze redenaar overal optrad voor ‘de élite van het publiek.’ Behalve de velen, die om lichtverklaarbare redenen dezen avond niet aanwezig waren, mocht men dan ook zeggen, dat de élite van Harlingens denkende bevolking in de Schouwburgzaal was bijeengekomen.
En men heeft zich die opkomst niet beklaagd. De heer Douwes Dekker sprak over: ‘De studie van de wording der dingen, als een middel tot wèl-denken’ (of tot weldenken, al naar men wilde). De wijze, waarop deze stof wordt behandeld, was geheel à la Multatuli. Uit die behandeling blijkt vooreerst, dat geen enkel vak van studie hem is vreemd gebleven, en ten anderen, dat waar hij ‘in 't volle menschenleven ingrijpt, dit altijd interessantGa naar eind1.’ blijkt te wezen. Dat de begrippen ‘wording,’ ‘dingen,’ ‘denken,’ met attentie werden bedeeld en dat die begrippen onder 's sprekers behandeling eene zeer origineele beteekenis kregen, dat behoeft nauwelijks vermelding.
De wording van hetgeen natuur voortbrengt, de wording van woorden in de menschelijke taal, de wording van historische gebeurtenissen en van sommige manieren en maniertjes, - ten slotte van de zeden, om daarna tot het juiste begrip van zedelijkheid te besluiten, - ziedaar de hoofdinhoud van 's sprekers voordracht. Het spreekt, dat, hoe streng logisch de redenaar hier en daar zich uitte, het geheel rapsodistisch afweek van den gewonen gang, welken zich publieke sprekers over het algemeen voor-
Auteursrechtelijk beschermd