Volledige werken. Deel 19. Brieven en dokumenten uit de jaren 1878-1879

[18 maart 1879
Aantekeningen voordracht]

18 maart 1879

Aantekeningen, naar alle waarschijnlijkheid gebruikt bij de voordracht over ‘Waartoe leven wij’ te Gouda. Twee stroken papier van 325 × 104 mm. en 237 × 105 mm, aan voor- en achterzijde beschreven. De kursief gedrukte gedeelten betreffen toevoegingen in potlood. (Map Voordrachten, nrs. 77 en 109. M.M.)

Waarom leven wy? Dat kan

alles vragen

- omdat & opdat, dus: waartoe -
Wysbegeerte moet kunnen antwoorden
heeft ze dat gedaan? filosofen

voorlopig: voor geluk = het goede

Ik ben een kind &c -

Natuur in alles -     Hoe heeft men
Menschen en Volkeren het goede

gezocht

Volkeren, (kunstmiddeltjes)

pessimisme     indiers (Nirwana)
filosofen     grieken     (niets)

[p. 774]

 

romeinen

 

fabels &     middeleeuwen

 

spokerij     heden

 

spitsvondigheden

 

Ook de volkeren kunnen vragen

 

waarom leven wy? Cirkelgang

 

der mensch.     pessimistisch

 

kan gelukkige dagen tellen

 

valsche     jammerdal,

 

profeten     vallei der tranen,

 

volkomen     kindsheid, zelfmoord

 

geluk     jongelingschap

 

hemd     ouders

 

Wat leert ons die Jehova

 

milit pas, houding

 

orde     boekhouden

 

wiskundige

 

wetensch.^e conscientie

 

't geringe in de huishouding -

 

tout com-

 

prendre

 

vergevingsgezind^2.

 

c'est t.p.^1.

 

zachtmoedig.     (Darwin

 

geduldig.     (speler

 

niet overmoedig

 

koning

 

roem thiers (predikant ministre)     kolenbrander.-

 

niet wreed, geen lust in

 

verstoren

 

kindren Jan

 

nogeens Slachter & Darwin

 

accoucheur^3. vriend dokter

 

eerlyk Jap. gesprekken^2.

 

Fontenelle^2.

 

huis^den     van de ziel -

 

trouw in liefde & vriendschap

 

zonnest. & atomen, vaste karakters

2. doorgestreept.

1. tout comprendre c'est t.p.: alles begrijpen is alles vergeven (fr.); (doorgestreept)

3. accoucheur: verloskundige (fr.)

2. doorgestreept.

2. doorgestreept.

[p. 775]

 

Uit die Wbg. leeren wat

 

wy te doen hebben om zalig

 

te worden, en niets meer

 

geluk dan liefde

 

Uit achtslaan op den aard

 

der dingen blykt dat niets

 

meer genot geeft dan

 

werkzaam te zyn voor 't Liefde

 

geluk van anderen

 

Ivanhoe

 

geen ziekelyke philanthr.

 

geen asketen anachoreten)

 

kluizenaars. woestyn -

 

eenzaamheid.

 

Geluk planten om ons heen

 

Dat doet de staatsman niet

 

die &c

 

De burger niet, die &c

 

De echtgenoot en vader niet -

 

Wie 't wèl doet, smaakt het

 

hoogste genot.

 

(schynbaar anders?)

 

Therèse. -

 

Niets nieuws? Epikurus?

 

Ik zeg: blyde boodschap!

 

en: lief van de natuur. -

 

Landman. goed rekenen.

 

Woekeren. -

 

Hy is de deugdzaamste

 

mensch die door verspreiden

 

van geluk 't meest geniet. Welke

 

wysgeer en welke moralist

 

zal 't ons ten kwade duiden

 

dat wy door 't aannemen van

 

dit genotssysteem trachten te

 

beantwoorden aan onze roeping

 

en op die wys getuigenis afleggen

 

van onze deugd.