Volledige werken. Deel 19. Brieven en dokumenten uit de jaren 1878-1879

[21 februari 1878
Aantekeningen voordracht]

21 februari 1878

Aantekeningen gebruikt bij de voordracht over ‘Wetenschap in verband met zedelijkheid’ te Leiden. Drie stroken papier, waarvan één 330 ×

[p. 172]

105 mm, en twee 330 × 98 mm. Aan de voorzijde geheel beschreven + 1 aantekening aan slot op achterzijde. Het kursief gedrukte zijn toevoegingen in potlood. (Map Voordrachten, nr 21, 22, 23. M.M.)

captat.^1.     waarom spreekt ge     causerie -
voorlopige titel. Invloed d. W.    Dr de Haas

v. Vloten     Eelco V. Onkruid^2. -

Of die invloed bestaat? En zoo ja in welke richting?
Veranderde titel: Zedel. & Wetenschap -
Schynbaar afdwalen.     Alles in alles myn model
bovendien causerie            noch Quint.
welsprekendheid            noch Hugo Blair
Hans Sachs            noch andere proff.

maar natuur der dingen na studie in de eenzaamheid -

geen conclusie^2.     Alzoo Zedelykheid en Wetenschap -
In gewone behandeling: Wat is wetenschap?     Niet te grof opvatten alzoo
daarop terugkomen      noch drank

noch lichtmissery

Fout in 't spraak gebruik

alleen...geslachtsleven

Elements of soc. science^2.

daarvan thans niet!     en wetenschap?
wat dan?     alle definitien     drukkunst     kompas     china

moeielyk     buskruit     china

cirkel^2.       telefon

dépêche^2.       biologie Java

alles ware een dik boek
aan anderen vragen:

eerst Nepos

aan Cicero, auguren (Schlosser)

aan Otaheili. Taboe, sacré

aan Javaan adat

Korang adjar

1. captat.: captatio benevolentiae, het inroepen van welwillende aandacht, geijkte openingsformule voor redenaars, (lat.)

2. Doorgestreept.

2. Doorgestreept.

2. Doorgestreept.

2. Doorgestreept.

2. Doorgestreept.

[p. 173]

 

aan 1 Alfoeren Koppensn.

 

varken

 

2      3     spoortje

 

varken Chinees, liegen

 

varken Battak ida Pheif

 

zedelijkheid            varken Laplace

 

breed nemen            varken franschman in den trein

 

varken     id     vischmaal

 

varken Fitz James

 

varken franschen schreeuwers en cotillon

 

goden?            varken Engelschen boksen en financiepub.

 

eigen            high church

 

hart            varken Duitschers göthe, Schill.

 

Wenzelb.

 

kom, we zullen 't vragen aan ons eigen hart^2.

 

 

 

Hebben nog altyd niet gezegd wat Zedelykheid is.

 

Ouden     Ouden, goden. Jupiter Schlosser

 

wetensch.     Thans ook. Maar o je

 

zedelykheid     Deuter. & Levit.

 

een            Ook niet aan de 7 wyzen

 

Joden wetboek       En niet aan later wysgeeren

 

dogmatiek       Nieuwste snufje medelyden

 

Doen als anderen } -

 

Samojeed } -

 

Ik niet. Havelaar. Ryke jongeling -

 

Myn zedelykheid: Jehova -

 

genot is deugd & geen groter genot dan W!

 

raadsels     probleem vinden

 

Newton     James Watt     Archimedes -

 

W. eischt arbeid. Dit is de grondslag der Z. -

 

Alzoo Wetenschap, Kennis Kunde, Zedelykheid...is dit zoo?

 

Theoretisch by de individuen

 

die gearbeid hebben^2.

 

ja! die jongen werkt goed. 'n blokker

 

In de praktyk: neen!

 

Bernouilli

2. Doorgestreept.

2. Doorgestreept.

[p. 174]

 

med.^s Molière       V. Vloten, Onkr.

 

odium theol.

 

Agar. Rubinst.     Studenten (kroeg)^2.

 

Rousseau (grimm)     Keppler     Faust -

 

Algem^2. In weerwil daarvan party trekken voor lieden

 

die gewerkt hebben     meel

 

roet

 

aan de vruchten kent men den boom (Onkruid) -

 

Doch in 't algemeen. Welke is de invloed der wetenschap

 

op volksgeluk dat door ware zedelykheid moet bereikt worden

 

Over 't geheel: min.

 

Is de reden dat het Volk zich zonder arbeid meester maakt van

 

de result, der wetenschap? -

 

eenige dingen nagaan.

 

alles kan niet.      pedant

 

Koen^2.     krant

 

de W     onderwys & Burgersch -

 

Stud, pedanterie (Niet met u eens)

 

Rubinstein

 

de W     id. Kroeg tyd verwaarloozen -

 

de W     Couranten annonces feuilleton hoofdartk. -

 

de W     niet kunnen leren     gesprekken?

 

en niet verstaan Dom. Nieuw.     Kerdyk -

 

de W     bouwkunde

 

de politiek     (I. d. W.)

 

Verkiez. Haarlem

 

id      B.o Z -

 

de W       Vervalsching v. Levensm.

 

hygiene       Industrie in dienst der

 

stadstbestuur       misdaad

 

abattoirs

 

vreeselyk in zich^2.

 

moeder & Jezus -

 

Elements of social Sc. Lich. Zed. en Maatsch. Zelfbehoud -

 

Huwelyken!     domzwygen! -

 

de Wetenschappen ten koste der alg. Wysbegeerte. Roeping van

 

den wysgeerigen dichter zich boven vakgeleerdheid te stellen.

 

Maar om nut te doen, zou de zoodanige aan 't hoofd moeten

2. Doorgestreept.

2. Doorgestreept.

2. Doorgestreept.

2. Doorgestreept.

[p. 175]

 

staan, en dit kan niet uit gebrek aan wysgeerigen zin der menigte

 

't getal opperlui/metselaars is zoo groot dat de bouwheeren verdrongen

 

worden (Oude Legende!) Uit overmaat van soldaten is er voor

 

maarschalken geen plaats.