Volledige werken. Deel 18. Brieven en dokumenten uit de jaren 1875-1877

[p. 111]

[5 december 1875
Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

5 december 1875

Brief van Multatuli aan G.L. Funke. Enkel velletje postpapier, dubbel gevouwen, geheel beschreven. (M.M.)

Wbaden 5 Dec^r

Waarde funke! Dank voor de f100!

Ja, 't stuk van Cremer is - En wat 'n taal!

Als Archibald de kamer intreedt, zegt z'n gr. moeder.

Hy haspelt de tyden der werkwoorden zoo zonderling dooreen, dat er niet uit wys te worden is. Ik was bly, toen ik, na 'n paar brokken die Mimi me voorlas (en waarin veel schoons was!) meende dat ik eens van harte mocht pryzen en aanpryzen. Maar 't kan^1. niet. Uw opmerking over 't verkeerd schetsen van tooneelspelers houd ik voor juist. Maar dit is niet wat my 't ergst hindert. Ik word woedend over de valsche moraal die zich bepaalt by de vraag of 'n meisje (of vrouw) al dan niet - &c Men maakt daarvan te veel hóófdzaak, ja byna éénige zaak. Dit wanbegrip werkt C. met de (misselyk geteekende) keurigheid van z'n heldinnetje in de hand. Ik ben overtuigd dat M.K. óók zoo braaf is op dàt punt, en toch is ze 'n rechte kanaille. 't Is vervloekt grof altyd tot alles (of byna alles) uit zoo'n alkoof gedrag te willen besluiten. En onzedelyk! Want de bedsteepruderie neemt zoo'n vreeselyke plaats in, dat daardoor veel wezenlyker dingen veronachtzaamd worden. Een schoolkind behoort geen vlekken op z'n boek te maken, maar 't zou verkeerd zyn, alleen die vlekkeloosheid te verheffen tot graadmeter. En dit doen de moralisten sedert 150 jaar. Er wordt daarby weinig gelet of men hart en verstand verslonst, als men maar past op de teeldeelen. Ik vind die moraal grof, d.i. immoreel!-

Maar over iets anders. Zaken! Uw p. scriptumpje doet me schrikken.

Zend me asjeblieft de proeven van bundel III (voorzoover ze niet in proef staan) nog eens terug. Nu bezig met IV zie ik (en wel in-verband met de terug gezonden proef van vel 1, IIIe bundel) dat korrigeeren... nooit gedaan is! Nu, dit wist ik wel. Maar ik zal dan óók bundel III zóó maken dat er geen verdere korrektien (bywyze van spreken, natuurlyk!) meer zyn-

Dit is nu vooral noodig omdat ik dan zorgen kan dat III & IV,

1. kan: oorspr. stond er kon.

[p. 112]

door gelyktydige behandeling, uniform zyn. Ik beloof u dat ik de vellen van bundel III binnen twee dagen terugzend.

Hartelyk gegroet

tt

DD