[5 november 1868
Artikel in Nieuwsblad voor den Boekhandel]
5 november 1868
Artikel in het Nieuwsblad voor den Boekhandel, jrg. 35, no. 45. (K.B. 's-Gravenhage; fotokopie M.M.)
Das Ausland: zie 22 oktober 1868.
Das Ausland, no. 43, wijdt een artikel aan de engelsche uitgave van Max Havelaar, door Baron Nahuys bezorgd. Dat artikel levert alweder het bewijs, hoe slecht men gewoonlijk in het buitenland op de hoogte is van alles wat ons land betreft, en wat men daar voor historie verkoopt, al is er ook geen volzin waarheid bij. Men oordeele. In de inleiding van dit artikel vertelt de schrijver aan zijne lezers dat Multatuli (Douwes Dekker) de onvoorzigtigheid begaan heeft, om zijn kopijregt geheel te verkoopen, en dat het schijnt dat slechts enkele exemplaren ontsnapt, de overige vernietigd zijn. Genoeg. Het boek bestaat in het hollandsch niet of niet meer en daarom is er nu een engelsche vertaling van gegeven.
Dat ik niet overdrijf, moge de oorspronkelijke tekst aantoonen. ‘Er (Multatuli) beging die Unvorsichtigkeit sein Verlagrecht auf das Buch völlig zu verkaufen, und es scheint dasz nur wenige holländische Exemplare entschlüpften, die übrigen aber vernichtet wurden. Genug, das Buch existirt holländisch nicht, oder nicht mehr, es ist aber jetzt nach der Urschrift eine englische Uebersetzung von Baron Alphonse Nahuys besorgt werden.’
Ik denk dat de heer De Ruyter wel beter weet, dat de exx. van Max Havelaar niet vernietigd, maar wel degelijk en bij massa's verkocht zijn geworden, om van het niet of niet meer bestaan van het boek maar te zwijgen.
En zulke sprookjes worden met een ernstig gezicht, in een degelijk tijdschrift, den volke verkondigd!
B.