indruk zou blyven, al hadt ge veel meer en andere fouten te gispen dan de... breedsprakigheid. Want dat is het. Ik zou dezelfde opmerking maken (doch er zyn twee antwoorden op) als ik zoo'n ding moest beoordeelen.
Wat hebben Huyghens, Briseïs & Huig de Groot met een Javaschen banjir te maken? Dit vraag ik zelf in ‘Wys me de plaats’. En zulke vragen zoudt gy telkens kunnen doen.
Eén antwoord is - ogod zoo bitter - dat ik soms myn fantaisie haar gang moet laten gaan omdat er vellen druks noodig zyn.
En 't tweede, minder verdrietig en tevens oorzaak dat ik de bitterheid van 't eerste slik, is: dat die fout misschien noodzakelyk is. MEN geeft geen acht op bondige waarheid.
Een tooneelschryver weet, of moet weten, dat de 6, 8 eerste zinsneden na 't ophalen der gordyn verloren gaan onder 't geschoffel en geraas. t Is dus zaak z'n stuk zoo interigten dat die frases kunnen gemist worden zonder veel nadeel voor 't verband. Ook dominés deden dat in m'n jeugd. De aanhef achtte 't beneden zich te concurreren met de stovenzetsters.
Nu geloof ik dat ik dit eenigzins moet toepassen op alle schryvery, en niet in 't begin alleen, maar in den loop der stukken.
De vergelyking met tooneelstukken & vóórgebeden is alweer onjuist, want ik wil juist wèl verstaan worden in myn afwykingen, daar ik ze, die, haar (wat verveelt me de taal) schyn noodig te hebben voor de soms epigrammatische conclusie. Een walvisch sterft niet door een harpoensteek, maar toch moeten er zulke harpoensteken gedaan worden om hem eindelyk binnen te krygen.
Lieve hemel, myn systeem op dit punt schynt verkeerd te wezen, want heel veel walvisschen heb ik nog niet gevangen.
En ook is 't geen systeem. Ik zou er niet aan gedacht hebben zonder uwe opmerking (die ik gegrond vind) en nu zoek ik naar oorzaken van die fout. Ikzelf schryf liever staccato geloof me.
O, ik ben zoo groots op uw woord: ‘schrander’ En ik geloof dat dit verdiend is, maar ook dat elk lezer even schrander wezen zou, indien hy zich kon gewennen aan den wil om te begrypen. Men laat z'n gedachten heenglyden over de frases, en vergeet te verstaan. Of men schroomt de moeite, die daartoe noodig wezen zou, misschien! Want is verkeerd verstaan makkelyker dan wèl begrypen?
Nu, 't vermyden daarvan zal wel schranderheid zyn, en daarom ben