Volledige werken. Deel 11. Brieven en dokumenten uit de jaren 1862-1866

[7 augustus 1863
Brief van d'Ablaing aan Michiels]

7 augustus 1863

Brief van R.C. d'Ablaing van Giessenburg aan J. Michiels te Dendermonde. (Kopieboek 1, blz. 637. M.M.)

De Roman Fancy: het Woutertje Pieterse verhaal, door Multatuli begonnen in het voorjaar van 1860, was aanvankelijk bedoeld als een afzonderlijke roman, maar werd later opgenomen in de Ideen, vanaf Idee 362; bij de romeinse aanduiding heeft d'Ablaing zich tien vergist.

Mijn Heer

In antwoord op uwen geëerden van 4 ll. heb ik de eer U bij dezen kennis te geven dat ik per zelfde post aan U afzend het gevraagde blad 12 van de Ideen van Multatuli.

Ik denk dat U de eerste werken van den gevierden schrijver ‘Max Havelaar’ en ‘Minnebrieven’ wel bekend zijn.

Bij de beoordeeling gelieve u wel in het oog te houden, dat de schrijver als hij schrijven wil, alles nederschrijft wat hij denkt, en zoo als hij het denkt, en dat de duisterheden die vaak in zijne werken voorkomen, alleen te wijten zijn aan de onbekendheid, waarin hij het pu-

[p. 208]

bliek laat, met de indrukken die hij ontvangt, en de sprongen die zijn levendige geest herhaaldelijk maakt.

Men moet vooral, gelijk hij zelf zich uitdrukt, tusschen de regels lezen (Ideen xxxv.) om de ontwikkeling zijner denkbeelden te volgen, maar bovendien - vooral ter beoordeeling der Minnebrieven - hem, en zijne telkens wisselende omgeving naauwkeurig bestuderen om de schijnbare tegenstrijdigheden en zonderlinge uitvallen met de begrijpelijke schoone stukken in eene waardige overeenstemming te brengen.

Ik hoop nog steeds Multatuli te bewegen den sleutel op de ‘Minnebrieven’ dien hij mij reeds voorleden jaar beloofd had, te schrijven. Mogt hij in gebreke blijven en ik hem overleven, dan denk ik eenige noodige aanteekeningen te geven op zijne werken. Ongelukkigerwijze zijn de twee eerste niet door mij uitgegeven, en is de verhouding tusschen den schrijver en de uitgevers vrij ongunstig (Ideen cclxxxviii enz.)

De Roman Fancy die Idee ccclxxii begint zal alleen 3 deelen vullen, wanneer de schrijver er toe geraakt dien af te schrijven; - sedert November l.l. wacht ik te vergeefs dat hem eens weder de lust bekruipt iets te schrijven; met zeer veel moeite heb ik van hem verkregen dat hij het eerste deel der Ideen afwerkte.

Mogt U verdere inlichtingen begeeren, dan gelieve u er mij slechts kennis van te geven; en ik zal trachten u het verlangde te bezorgen.

Ontvang M. de verzekering mijner achting

UEDWD.