Volledige werken. Deel 2. Minnebrieven. Over vrijen arbeid in Nederlands-Indië. Brief aan Quintillianus. Ideeën, eerste bundel

296.

Als ‘liberaal’ beduidt: onbekrompen rechtvaardig, dan is er veel te doen.

't Is niet voldoende, Mr Thorbecke, te verklaren dat er ‘contagium’ heerst. Als ge dit erkent, is 't uw plicht die besmetting tegen te gaan.

Welnu, wat doet gy om te voorkomen dat deze of gene die U zal vervangen, den tyd van Uw bewind kenschetse met even onliefelyke woorden?

Uw staatkundige principes...

[p. 491]

Noch ik, noch de natie, hebben iets te maken met uw staatkundige principes. Er moet gehandeld worden.

Als in m'n beroep op 't Volk (290) vraag ik u, wat is er gedaan om de ellendelingen te straffen - liberaal of behoudend, om 't even - die den Javaan periodiek laten hongeren?

Wat, om hongersnood te voorkomen?

Wat, om zeeroof tegen te gaan?

Uw staatkundige principes? Ziehier myn principes, zonder staatkunde. Ik geloof niet aan staatkunde, 't Is 'n woord, niets dan een woord.

Myn principes dan, zyn: dat men geen Nederlandse onderdanen mag laten doodslaan of wegvoeren door zeerovers, en dat het onbillyk is, den Javaan te laten omkomen van honger, in 'n land zo ryk als 't zyne. Dat zyn myn principes. 'k Heb nog een paar dozyn van die soort, en alle even eenvoudig.