Laat het verleden leven. Een boek over de eigen geschiedenis van de bewoners van Kwamalasamutu

[p. 17]

Les 4: Leven en overleven

Kringgesprek over het leven in ons dorp

We praten in de kring over ons leven: hoe wonen we? Hoe komen we aan ons eten? Waarom hebben we een kostgrond? Wat doen we als onze kostgrond uitgeput is? Dat is het leven dat afhankelijk is van de natuur: vlees krijg je door te jagen in het bos, vis door te vissen in de rivier en cassave, groenten en fruit door te planten op een kostgrond. Als je anders wilt leven, je eten wilt kopen, moet je ander werk doen, waarvoor je geld krijgt. Dan kun je je eten kopen.

De natuur geeft ons ons eten: hierin zijn er verschillende periodes:

In Zuid-Amerika, en ook in Suriname zijn er al heel lang indianen. Ze zijn de oudste bewoners van de Amerika's. Onderzoek heeft aangetoond dat er hier al meer dan 10.000 jaar mensen wonen. In Venezuela zijn er bijvoorbeeld botten van een jaguar gevonden van ongeveer 10.000 jaar oud, met een pijlpunt erin. Dat is dus een bewijs dat er toen al mensen waren. Wie doen zulk onderzoek? Dat zijn archeologen. Dr. Aad H. Versteeg deed in Kwamalasamutu onderzoek in verband met de rotstekeningen van Werehpai.

[p. 18]

Opdracht

Zoek in je jeugdwoordenboek het woord ‘archeoloog’ op.

Bedenk wat deze geleerde mensen in je eigen dorp komen bekijken en onderzoeken.

Het leven was zwaar

Lang, lang geleden trokken de indianen door het woeste land van Suriname en ze aten wat er eetbaar was in het bos. Sommige volken kregen behoefte aan meer rust en gingen een kampje bouwen op een geschikte plek, waar ze kostgrondjes begonnen aan te leggen.

Maar als er op hun plek niet voldoende meer te eten was en de grond was uitgeput, trokken ze verder. Ze zochten dan een nieuwe plek om een kampje te maken. De contacten tussen de verschillende volken waren vaak moeilijk: ze hadden verschillende talen en vaak hadden ze ruzie met elkaar en ze vochten ook. En de zwakkeren moesten plaats maken voor de sterkeren, zodat er sterke volken zijn overgebleven.

Die mensen hadden ook al gereedschap dat ze zelf maakten van steen en hout, materialen uit de natuur. Pas later konden ze via bosnegers die ze ontmoetten wel eens metaal ruilen. Er zijn in het verleden veel mensen geweest; veel meer dan nu. Er zijn veel overblijfselen van slijpgroeven overgebleven. Daar slepen de mannen hun pijlen.

[p. 19]

Slijpgroeven

Langzaam maar zeker ontwikkelden de volken zich. Ze gingen van boomstammen ook bootjes maken. En in grotten legden ze met rotstekeningen ook hun cultuur vast, zoals in de grotten van Werehpai. Door die rotstekeningen weten we dat er al heel, heel lang geleden mensen waren op deze plek.

Opdracht

Jullie kunnen een kleine expo, tentoonstelling maken over het leven van die oude, oude volken. Probeer pijlen en bijlen te maken van steen en kleine bootjes van hout. Maak er tekeningen bij; je kunt ook ‘rotstekeningen’ maken.