Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 10

[Richter, Johannes Jacobus]

RICHTER (Johannes Jacobus), geb. 10 Oct. 1828 te Groningen, overl. in het z.g. Kalkhuisje te Dokkum buiten de Halvemaanspoort 29 Oct. 1868, zoon van den onderwijzer Joh. Jacobus R. en Grietje Zuidhof, werd eerst opgevoed bij zijn grootmoeder, een verstandige, godsdienstige vrouw, die met haar ongehuwden zoon Andreas, letterzetter van beroep, samenwoonde. Op zijn zevende jaar kwam hij weer bij zijn ouders, te Leeuwarden, daarna te Aalsum, waar zijn vader in 1850 stierf. Hij werd boomkweekersknecht bij Bosgra te Bergum en huwde in 1855 met Geertje Gerzée van Leeuwarden. Vervolgens stelde het gemeentebestuur van Oost-Dongeradeel hem tot wegwerker aan (1857). Zijn vrije uren besteedde hij aan het onderwijs en de opleiding zijner kinderen, deels aan lectuur. Hij werd lid van de rederijkerskamer Camphuysen te Dokkum, waar hij eigen dichtwerk ten gehoore bracht. In 1862 organiseerde men een Richteravond met letterkundige voordrachten om zijn financieele positie te verbeteren. Vooral de schoolopziener M. Pruim hielp hem, zoodat 11 Febr. 1868 den wegarbeider als ‘redenaar en dichter’ in de groote zaal van v.d. Wielen een talrijk bezoek van de leeuwarder burgerij ten deel viel. Deze soirée littéraire slaagde, zoodat 24 Maart een dergelijke bijeenkomst plaats vond. Een latere poging om Richter een beter bestaan te verschaffen slaagde naar wensch; hij kreeg een aanstelling als spoorwegbeambte bij het station te Veenwouden. Juist toen de horizon van zijn leven begon op te klaren, stierf hij, een vrouw en vier kinderen nalatend. De rederijkerskamer Camphuysen bracht eenige weken na zijn dood te hunnen behoeve een gepaste hulde, en zijn schriftelijke nalatenschap werd eveneens voor hen ter perse gelegd en van een voorrede voorzien door M. Pruim, onder den titel: Wat een werkman dacht en zong. Rijm en Onrijm (Zwolle 1869). Hij ligt te Aalsum begraven. Van hem verscheen afzonderlijk: Ontboezeming op 18 Juni 1865 (Dokkum 1865).

Zie: mijn Stads- en Dorpskroniek van Friesland (Leeuw. 1934), 334, 345, 361.

Wumkes