Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 10

[p. 771]

R.

[Raalte, Albertus Christiaan van]

RAALTE (Albertus Christiaan van), geb. omstr. 1810, overl. in Amerika 7 Nov. 1876. J. Verhagen (zie beneden) noemt hem ‘een van de vaders der Afscheiding’ en zegt dat, al was Amerika zijn tweede vaderland, tusschen de gemeenten die hij daar diende en de Christelijke Gereformeerde kerk in Nederland een nauwe broederband bestaat. Evenals Scholte (zie in dit deel in voce) en Hendrik de Cock (zie dl. VII, kol. 304 v.) werd hij meer dan eenmaal in den kerker gesloten. ‘Wie herinnert zich niet,’ zoo vraagt deze, ‘zooals hij in Mei tot Sept. (1846) verschillende kansels beklom en op eigenaardige manier het Evangelie des kruises verkondigde’? Zijn vaderland zag hij na dien tijd niet meer. In 1832 begon hij zijn studie in de godgeleerdheid te Leiden. Van zijn examen in Mei 1835 voor het provinciaal kerkbestuur van Zuid-Holland vinden wij een uitvoerig bericht. Het was ‘een schitterend examen’ maar, zoo lezen wij: ‘met de

[p. 772]

reglementen van de Ned. Herv. Kerk was hij evenmin als eenig ander student bekend’ l Toen hij ze na afgewezen te zijn bestudeerde vond hij veel ‘dat met de waarheid Gods in strijd was, dat hij niet kon onderteekenen’. In Dec. 1835 scheidde hij zich daarom af, en voegde zich bij de weinige ‘verdrukten en vervolgden om des Woords wil’. De afgescheiden gemeente te Mastenbroek en Genemuiden beriep hem als predikant. In Maart 1836 was hij te Amsterdam op de eerste synode van de christelijke gereformeerden, en werd ‘geordend’. Van toen af beschouwde hij Overijsel als den akker dien hij te bearbeiden had. Droevige geschiedenissen volgen, vooral te Ommen, Heemsche, Gramsbergen, Dedemsvaart, enz. Weldra werd echter van Raalte zelf in eigen kring beschuldigd van onzuiverheid in de leer. ‘Het verschil liep goed bezien daarover: of de H. Schrift naar het subjectieve bevindelijke leven moest beoordeeld en verklaard dan wel dat leven

[p. 773]

naar de H. Schrift beoordeeld en geleid’. De synode van 1837 verklaarde van Raalte zuiver in de leer. In 1846 vertrok hij naar Michigan in Amerika, waar hij o.a. de stichter werd van het latere Hope-college.

Hij schreef met A. Brummelkamp (zie dl. VII, kol. 223), Landverhuizing.... (Amst. 1846; 3e en 4e dr. 1847); Roeping der gemeente jegens hare opzieneren, leerrede uitgesproken ter opening van de klassicale vergadering te Grand-Rapids, uitgegeven ten voordeele van de Akademie te Holland. (Kamp. 1860); (met Scholte e.a.), Officiëele stukken betreffende den uitgang uit het Ned. Herv. Kerkgenootschap (Kampen 1861; 2e dr. 1884-85).

Zie: H.E. Dosker, Levensschets van Rev. A.C. van Raalte (Nijkerk 1893); D. Versteeg, De Pelgrimvaders van het Westen (Grand-Rapids 1886); Henry Beets in Gedenkboek v.h. 50-jarig jubileum der Chr. Geref. Kerk (1857-1907) (Grand-Rapids 1907); dez. in Ned. Archief voor Kerkgesch. XXIII (1930), 260-276; J. Verhagen, De gesch. der Christ. geref. kerk in Ned. (Kampen 1881), 311-323, 362, 366-379, 453, 482, 526, 591; J. Reitsma, Gesch. v.d. Hervorming en de Herv. Kerk der Ned. 4e dr. (Utr. 1933), 483 v., 502; L. Knappert, Gesch. der Ned. Herv. Kerk II (Amst. 1912), 305 v.; H. de Cock, Hendrik de Cock (Delfzijl 1886), 485-487, 517, 579-584, 620-623; Alphabetische Naamlijst van boeken enz. (1833-49), 116, 537; Brinkman's Catalogus van boeken enz. (1850-82), 956, 1132; (1882-91), 441, 521; William O. van Eyck, Landmarks of the reformed fathers or what dr. van Raalte's people believed (1922).

Knipscheer