[Molinaeus, Joannes (1)]
MOLINAEUS (Joannes) (1), overl. te Rotterdam 15 Nov. 1702. Hij was proponent bij de Remonstrantsche broederschap in 1666, preekte
eerst te Buren en werd predikant te Zoetermeer en Zegwaart in 1667, te Alkmaar in 1669, te Rotterdam in 1683. Vóór 1673 deed hij ook dienst te
Tiel. Hij schreef een lijkrede op Gerard Brandt Jr. (1657-83) (zie dl. VI, kol. 187 v.): Lyk-predicatie over het zalig afsterven
van.... G. Brand de jonge... overl. 31 Dec. 1683, met eenige lofgedichten Rott. 1684; in hetzelfde jaar twee uitgaven bij verschillende
drukkers), ook gevoegd achter zijn: Heilige keurstoffen, verhandelt in XXIV predikaatsien over verscheide texten
des N. Verb. (Amst. 1697) en achter zijn: Merg des N. Verbonds,.... predicatiën (Amst. 1703). Een
lijkrede is ook zijn: Predicatie over Hebr. 11:5, toegepast op het afsterven van P. Okkerus Pesser,.... overl.
28 Mei 1694.... (Rott. 1694), waarin een ‘vertroostinge’ en een ‘grafschrift’ van zijn zoon. Zijn Het Geestelyk wapenhuis of onderwysinge in de christelijke godsdienst. Bij vragen en antwoorden, eerste deel (Rott. 1683; herdr. 1694), tweede deel (Rott. 1699), in twee deelen herdrukt (Amst. 1728; Leid. 1735, met titelprent), werd te Amsterdam bij het godsdienstonderwijs gebruikt voor kinderen van 14 à 15 jaar (J. Tideman, a.w. 177). Voorts schreef hij: Den recht-gereformeerden Christen, bestraffende alle en allerleye pauselijke eer- en heerschzucht, tyrannye en conscientie-dwang.... ('s Gravenh. 1669); Den rechten wegh tot eendracht en godvruchtigheyt
onder 't gescheurd' gereformeerde Christendom, aangewezen door.... J. Uytenbogaert, H. de
Groot...., en nu verdedigt tegens zeker tractaatje: Den breeden weg tot vry-geesterye.... (Alkm. 1670); Hollands dank- en bedeoffer.... 5 Juli 1673, een gedicht; Oogzalf voor het gereformeerde
Christendom.... 's Gravenh. 1675); een ‘opdracht’ in Aentekeningen over.... Lucas, door Chr. Hartzoeker (Luc. 1-16) (Amst. 1687) (waarin Molinaeus ook Luc. 17-24 bewerkte); De voor bruyloft des Lams ofte de plicht des H. Avontmaels.... (Rott. 1689; herdr. 1704, 1717 en 735); De nodige pligt der dankbaerheit.... van 's lands ingezetenen.... 21 Febr..... (Rott. 1691); De betoverde werelt van Balth. Bekker.... onderzogt en wederleydt.... (Rott. 1692); Sleutel des hemels ofte christ-gebede-boek.... met een ziekentroost, met koperen platen versierd
(Rott. 1693); predikatie over ps. 124 toegepast op het.... beleg en ontzet van Leyden.... (Rott. 1694); De leere der waerheyd naer de godzaligheyd.... (Rott. 1696; herdr. 1711; Amst. 1725, 1740, 1747). Ook zijn er nog eenige handschriften van hem.
Zijn door H. van Limborch (1702) geschilderd portret is in de Remonstrantsche kerk te Rotterdam.
Zie: B. Glasius, Godgeleerd Nederland II 's Hert. 1853), 524; J. Tideman, De Remontrantsche broederschap. Biogr. naamlijst (Amst. 1905), 48, 54, 222, 277, 293, 295, 355, 447, 450; H.C. Rogge, Bibliotheek der remonstr. geschriften (Amst. 1863), 200-203; Visscher en van
Langeraad, Het protestantsche vaderland. Biogr. Woordenboek.... I (Utr. 1903), 581 v. (te verbeteren); Noordbeek en Mourik, Naamrol der godgel. schrijvers, 4e dr. (Amst. 1752), 182, 330, 467, 478, 485
(bis), 492; Catalogus van handschriften op de bibliotheek der Rem.-ger. gemeente te Rott. Amst. 1869), no. 432, 678d, 1448.
Knipscheer