[Holswilder, Jan Pieter]
HOLSWILDER (Jan Pieter), teekenaar en lithograaf, geboren in 1850 te Leiden en overleden te 's Gravenhage in 1890. Hij is begonnen als kantoorbediende te Leiden. Hij heeft teekenles genomen en later zelf les gegeven. Hij wordt lithograaf bij de firma Lankhout in den Haag, voor wie hij commercieel werk maakte, o.a. reclames voor sigarenkistjes. De noodzakelijkheid om niet alleen voor zichzelf, maar ook voor zijn vader den kost te verdienen, verklaart voor een deel de ongelijkmatigheid en slordigheid, waarmee hij soms teekende. Zijn werk verscheen aanvankelijk in het Humoristisch Album, doch zijn groote begaafdheid om politieke caricaturen te maken trok spoedig de aandacht. Zijn beste werk verscheen in De Lantaarn van 1885-87 en in Uilenspiegel van 1887-90. Hij stond aan de zijde der liberale partij en richtte zich in het bijzonder tegen het strenge Calvinisme en het politiek Katholicisme. Vooraanstaande politici als Kuyper en Schaepman heeft hij meermalen geteekend, terwijl ook van andere bekende tijdgenooten caricaturen zijn verschenen. Een zijner meest bekende en beste prenten was die bij de opening van het Rijksmuseum met Victor de Stuers, Alberdingk Thijm en P.J.H. Cuypers.
Als schilder had hij geen succes. Toch is hij niet uitsluitend een teekentalent. In zijn manier van teekenen zit een sterk impressionistisch element, dat zich bij de haagsche school aansluit. Hij was een der beste caricaturisten van zijn tijd.
Zie: U. Thieme und F. Becker, Allgem. Lexikon der bildenden Künstler XVII (1924): A. Plasschaert, Korte geschiedenis der Holl. schilderkunst (1923); Corn. Veth in Elseviers Maandschr. (1919) II, 73, en (1929) I.
van Guldener