Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 10

[Brakel, Johan van (3)]

BRAKEL (Johan van) (3), volgens Geld. Volksalm. 1899, 6, 2e zoon van Claes v.B. en een onbekende vrouw. Hijzelf, gerichtsman van Neder-Betuwe, treedt in 1442 te Lienden op, zegelend nl. het verbond der landschap. Daar was hij geërfd in Lienden 1456, in welk jaar hij voorkomt als zoodanig in een Lingebrief (van 13 Mei), opgenomen in het Gr. Geld. Plakaatb. II, App. 122-132 (vgl. ook Nijhoff, Gedenkw. Geld. IV, Oork. 302., zie ook no. 307). Ongeveer dien tijd moet ook zijn huwelijk gesloten zijn met een v. Beynhem. Aldus verbetert Ned. Leeuw 1920, 51-52 Nederland's Adelboek zoowel van 1906 als vooral van 1912 door (uit Geld. Leenreg. Kwartieren van Nijm. 385) Fie v. Beynhem naar voren te brengen, welke Fie of Sophie, dochter van Jan en huisvrouw van Johan v. Brakel (1440) de Elsweert in de Marsch onder Lienden in leen hield. En latere beleeningen zouden dan vaststellen, dat Johan v.B. en Sophie v. Beynhem de stamouders zijn van het huidige geslacht (vgl. Nav. 1886, 713; zie echter boven). Zij moet in of kort vóór 1452 gestorven zijn, toen dit leen door (haar zoon) Johan v.B., Johans zoon, werd ver-

[p. 109]

heven beheltlich sijnen vader die lijftucht ende sijner suster Adriana int susterhuys tot Rienen (t.w. het Agnesklooster te Rhenen) 100 r.g. haar leven lanck.

Waar van den vader Johan het sterfjaar onbekend is, is moeilijk uit te maken, of hij het is of de gelijknamige zoon, die als Jan v. Braeckel te Leede op de lijst der Geldersche Ridderschap van omstreeks 1460 voorkomt (Kron. Hist. Gen. Utr. 1875, 383); mogelijk zijn beiden achtereenvolgens beschreven geweest.

Van onzen Johan v.B. tot Lienden en de Vrouwe van Beynhem nu stelt de Geld. Volksalm. (1899), 6 als zoons voor Johan v.B. tot Lienden en Zweder, vermeld bij de magescheid van 1477 (zie boven) en tevens als trouwe aanhangers van hertog Arnold, Johan zou in 1433 (?) gerichtsman in Neder-Betuwe geweest zijn en borg van Otto v. Wijhe in 1490. En dan wordt sinds 1475 als zijn vrouw genoemd... Katharina v. Leefdael (1) (vgl. boven), als weduwe in 1508 hertrouwd met Johan (van) Proys. En dan volgt Lodewijk van B. tot L. (zie boven) uit de Ridderschap van Nijmegen aangesteld ‘om geld te ontvangen’ (1540). Geplaatst op de ridderccdul van Nijmegen was hij de echtgenoot eerst van Anna v. Isendoorn, daarna v. Antonia v. Wijhe v. Echteld. Zie bovenstaand art. van Johan (2), waarmee, gelijk niet minder met art. Johan (1), beide in de eerste plaats gebaseerd op Bat. Ill. en te Water, Verb.der Edelen en de daar genoemde bronnen, de punten van overeenstemming, maar nog meer die van tegenstrijdigheid in het oog vallen. Deze uit den weg te ruimen moge, binnen niet te langen tijd, dengene voorbehouden zijn, die mede en vooral op grond van de bestaande ms. (zie Versl. omtrent 's Rijks Oude Archieven XXVII, 1905, 175 vlg.) de broodnoodige, volledige genealogie van de v. Brakel(l)s in al hun geldersche, hollandsche en utrechtsche vertakkingen (waarvan verschillende met name in laatstgenoemde gewesten zijn uitgestorven) eens nauwkeurig zal weten recht te zetten, wat tevens tal van bijkomende fouten, ook samenhangend met bedoelde en boven gebleken misvattingen en soortgelijke uit de wereld zou kunnen helpen.

Lit. Zie beneden.

Kooperberg