[Bouman, Johan]
BOUMAN (Johan) de Oude, architect, geb. 1706 te Amsterdam, overl. 1776 te Berlijn, ging in 1732 naar Potsdam, waar hij in 1737-41 het ‘Hollandsche kwartier’ bouwde, een complex woonhuizen van bak- en bergsteen. Naar aanwijzingen van Frederik den Groote werd in 1747-55 onder zijn leiding de Dom (Hedwigskerk) te Berlijn opgetrokken naar het voorbeeld van het Pantheon te Rome (koepel in 1886 door M. Hasak). In 1748-53 volgde het paleis van prins Heinrich (thans universiteitsgebouw), vermoedelijk op grond van ontwerpen van Knobelsdorff. Tevens had B. met Büring en Hildebrand de leiding bij den bouw van het door den Koning met Knobelsdorff ontworpen slot Sanssouci te Potsdam (1745-57). In 1752 bouwde hij de Berlijnsche poort en in 1753 het raadhuis te Potsdam, dit laatste in een nog kennelijk op Vingboons teruggaanden klassicistischen trant met korinthische halve zuilen der groote orde, een zware attiek met vensters en ronden koepeltoren. Zijn in 1737 geboren zoon Georg Friedrich volgt hem op als bouwmeester te Berlijn en te Potsdam.
Zie: H.L. Manger, Baugeschichte von Potsdam (Berlijn 1789); C. Gurlitt, Geschichte des Barockstiles und des Rococo in Deutschland (Stuttgart 1889); Thieme-Becker, Künstlerlexikon IV (1910); Paul Klopfer, Von Palladio bis Schinkel (Esslingen a.N. 1911), 18, 103, 118; Louis Réau, L'art du XVIIe et du XVIIIe sècle en Allemagne in Michel, Histoire de l'art VII (Parijs 1923), 276.
Vermeulen