Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 9

[Vomelius, Cyprianus]

VOMELIUS (Cyprianus), of volgens zijn frieschen naam Sjoerd Stapert, geb. omstr. 1515 te Wommels, zoon van Johannes Stapert en Tietza Ogema, ontving zijn eerste onderricht in zijn geboorteplaats en later te Gouda, Haarlem, Sneek en Groningen. Daarna studeerde hij aan de universiteit te Wittenberg. Hij werd hoogleeraar in de rechten te Maagdenburg, Brunswijk en Dortmund. Ook heeft hij de academische jeugd onderwezen te Erfurt, Leuven en Keulen. Vervolgens werd hij op aanbeveling o.a. van Jacobus Curiensis benoemd tot regent van het philosophicum te München en tot procurator van den aartsbisschop aldaar. Keizer Karel V verhief hem met zijn drie breeders Sabinus, Epo en Johannes in den adelstand. Bovendien kreeg hij daarna de benoeming tot paltsgraaf en tot raadsheer in het keizerlijk gericht te Spiers. Gedurende 15 jaar heeft hij als zoodanig dienst gedaan, tot hij 5 Maart 1578 aldaar overleed. Hij ligt in de St. Janskerk

[p. 1227]

te Spiers begraven. Uit de erfurter jaren dateert zijn dichtbundel Sylvarum libra tres (Erphord. 1540; Lib. IV, ibidem, 1547), waarvoor Melchior Saxo het titelblad ontwierp. Hij droeg deze poëzie op aan Caspar Ceranicus, deken van het Collegium Saxonicum te Erfurt. Hij was humanist en een groot vereerder van Erasmus. Van hem zijn nog bekend: Ode ad Deum pro tranquillando christ. orbis statu (1546); Epicedium ad Carolum V Imp. cum Palatinatu victus esset; Miscellaneorum liber (Argent. 1544).

Zie: Suffridus Petri, Descriptoribus Frisiae decades XVI (Franequer. 1699), p. 367-378; mijn opstel De ‘Sylvae’ fen Cypr. Vomelius in Sljucht en Rjucht (1930), bl. 4-6, en mijn Paden fen Fryslân (Boalsert 1932), Register; Alg. deutsche Biogr. XL, 287.

Wumkes