Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 9

[Stas, Godefridus Josef Hubertus]

STAS (Godefridus Josef Hubertus), rechtsgeleerde, geb. te Maastricht 23 Mrt. 1802, overl. te Beek (Limb.) 10 Nov. 1876. Hij behoorde tot een bekende limburgsche familie, was de zoon van Jan Hendrik S., licentiaat in de rechten, schepen van Maastricht, en Maria Carolina Henriëtte Caters. Reeds op 22-jarigen leeftijd behaalde hij na schitterende studie den graad van doctor in de rechten aan de universiteit te Luik op het proefschrift: De contractu fiduciae. Zes jaar later werd hij benoemd tot rechter aan de rechtbank te Maastricht. Bij de gebeurtenissen in 1830 was Mr. Stas een van de groep, die in Maastricht voor de afscheiding ijverde. Maastricht, in staat van beleg verklaard, bleef in handen der Hollanders, zoodat Stas uit de stad moest wijken. Hij werd door het voorloopige belgische bewind benoemd te Tongeren en van daar aan de rechtbank te Luik, waar hij bevorderd werd tot substituut van den algemeenen procureur en raadsheer aan het hof van beroep. 1845 kreeg hij zitting in het verbrekingshof tot 1864, toen hij ontslag nam wegens ziekte. Als rechtsgeleerde genoot hij een grooten naam. Hij nam werkzaam deel aan talrijke commissies, samengesteld tot herziening van het rechtswezen op verschillend gebied. Hij was een uitstekend medewerker bij de in 1858 begonnen uitgave der: Anciennes lois

[p. 1061]

et ordonnances de la Belgique. Hij leverde een heele reeks verslagen over de gebruiken van verschillende limburgsche plaatsen en van het graafschap Loon in Comm. royale publ. des anciennes lois et ordonnances III-IV. Hij was medewerker van Archives de droit et de legislation (Brux. 1838-1842). Bijzonder trok hij zich de hervorming aan van het middelbaar onderwijs, toen hij als lid van den raad ter verbetering van het middelbaar onderwijs was benoemd, 1850. Hij schreef verschillende verhandelingen en rapporten betreffende de in te voeren hervormingen in het opstellen der reglementen en programma's voor de athenaea en de normaalscholen. Zelfs deed het russisch gouvernement bij hem inlichtingen inwinnen voor het inrichten der keizerlijke scholen.

Stas bracht zijn laatste jaren door op zijn buiten te Beek. Hij schreef daar vijf levensschetsen zijner limburgsche landgenooten Theod. Weustenraad, Mart. Schols, Ch. Roemers, Jos. Cousturier en Mart. Cudell in Mémoires de la soc. hist. et arch. dans le duché de Limbourg VIII-XI. Bij zijn dood schonk hij zijn rijke bibliotheek en handschriften aan de stad Maastricht.

Hij was gehuwd 5 Febr. 1829 met Maria Agnes Adelheid Capitaine (overl. 1841), uit welk huwelijk drie kinderen werden geboren.

Zie: Biogr. nat. Belg. XXIII, 650-652; Bibliographie nat. Belg. 111, 480; Jos. Habets, Notice in Mémoires de la soc. hist. duché de Limbourg XX, 236-252 met stamlijst der familie.

Fruytier