Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 9

[Ledeboer, Abraham]

LEDEBOER (Abraham), geb. te Weerseloo 17 Oct. 1735, overl. te Haastrecht 13 Aug. 1808. Zijn ouders waren Bernardus Ledeboer en Anna Sebilla Linniperhof. Zijn vader was predikant te Weerseloo (1731-42) en te Hellendoorn, waar hij 1788 emeritus werd en 1795 overleed. Te Weerseloo had ook van 1657 tot 1674 een Johannes Ledeboer gestaan. Deze vertrok naar Almelo, waar ook zijn vader Chr. Ledeboer had gestaan van 1619 tot 1657 (overl. 1659), en waar hij in 1690 stierf. Jan Hendrik Ledeboer (zie dl. III, kol. 745) was een zoon van dezen Johannes Ledeboer. Over Ernst Jan Ledeboer, vader van Isaac Ledeboer (zie dl. III, kol. 745), zie beneden. Zie voorts over het geslacht Ledebur, dat zich in het begin van de zeventiende eeuw uit Westfalen in Overijsel had gevestigd, ook dl. III, kol. 744-748 en dl. IV, kol. 885. Toch geeft de Utrechtsche Almanak (1886), 292 ook nog een Copie des Briefs den mijne heren ende die stat van Utrecht H. Ledebuer gegeven hebben van synre ritmeijsterschap ende van sinen weke gelde.... uit het jaar 1420. Abraham Ledeboer studeerde eerst op de latijnsche school te Lingen, daarna in de godgeleerdheid te Groningen sedert 1751. Hij verdedigde in 1756 een dissertatie De natura spatii in genere et vacui in specie en werd daarop bevorderd tot artium liberalium magister en philosophiae doctor. In Sept. 1758 heeft zijn vader hem bevestigd als predikant te Renswoude. Hij vertrok in 1760 naar Haastrecht, waar een spraakgebrek hem noodzaakte in 1777 zijn emeritaat te vragen. Toch volgde hier nog een werkzaam leven, waaraan verscheidene bekende predikanten later hun opleiding dankten. Zijn vrouw heette Elisabeth van Rijn. In 1851 stierf in zijn kleinzoon, den student C. Ledeboer, zijn mannelijke nakomelingschap uit. Zijn geschriften zijn de volgende: Een verhandeling Over het zedelijk gevoel, bekroond door het Stolpiaansch legaat en opgenomen in Dissertationes latinae et belgicae.... (Lugd. Bat. 1774); twee andere Over de drie eerste hoofdstukken van Salomo's Spreuken, door het ‘Bijbelsche genootschap dat te Amsterdam bloeide’ (zie over de verspreiding van

[p. 582]

den Bijbel in Nederland een kort overzicht in De Bijbel en de bijbelgenootschappen, Amst. 1839, blz. 113-124) met den gouden en zilveren eerepenning bekroond en uitgegeven; een verhandeling behelzende Behoedmiddelen tegen den schadelijken invloed van de schriften der bestrijderen van de christelijke openbaring, opgenomen in de prijsverhandelingen van het ‘Genootschap ter verdediging van de christ. godsdienst’; Nederlands zedenbederf, de bronnen van hetzelve, en de middelen tot verbetering en hervorming, een bededagsredevoering (Amst. 1797); Leerredenen over de opwekking van Lazarus (Gron. 1807); met Ds. Willem de Roo te Tiel, Eenvoudig onderwijs in de voornaamste waarheden, welke de herv. kerk naar den Woorde Gods belijdt en verdedigt, negen maal herdrukt, waarnevens nog verscheen: Onderwijs der godsdienst of handleiding ter beantwoording der vragen van de heeren Ledeboer en de Roo, uitgegeven door den godsdienstonderwijzer J.A. Oostkamp (zie dl. II, kol. 1026) (Amst., Zwolle 1814).

Zie: B. Glasius, Godgeleerd Nederland II ('s Hert. 1853), 355; Alphab. naamlijst van boeken enz. (1790-1831), 338; Kerkelijk Handboek (1907) Bijl., 120, (1910), 163, (1912), 138, 147, 155; L.D. Petit, Repertorium van .... tijdschrift-artikelen I (Leid. 1907), kol. 1379.

Knipscheer