Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 8

[p. 1249]

P.

[Padtbrugge, Robertus]

PADTBRUGGE (Robertus), geb. te Parijs 1638 of Dec. 37, waarschijnlijk uit vlaamsche ouders, plaats en datum van overl. onbekend. Op 25 Nov. 1661 werd hij ingeschreven als student in de medicijnen aan de leidsche hoogeschool, waar hij promoveerde op een proefschrift De apoplexia 27 Apr. 1663. Hij moet toen in dienst der O.-I.C. gegaan zijn, is naar Europa teruggekeerd en wederom uitgevaren van Texel (Oct. 1670) naar Ceilon als opperkoopman op de fluit ‘Sparendam’. Van zijn wedervaren op die uitreis heeft hij een relaas geleverd, dat nooit gedrukt is. Het bevindt zich op 's Rijks Archief. Op dat eiland, waar Rijcklof van Goens gouverneur was (dl. VI, kol. 588) bleef hij tot 1672, toen hem een zending naar Maskate, in Arabië aan de golf van Oman, opgedragen werd. Naar Batavia teruggekeerd, ontving hij zijn aanstelling tot gouverneur van Ternate (11 Dec. 1676), welk ambt hij tot 8 Jan. 1680 heeft vervuld. De Sangi- en Talaudeilanden, benevens Gorontalo en Limboto bracht hij in 1677 onder het gezag der Compagnie. Na tot in de tweede helft van 1681 het gouverneurschap van Banda waargenomen te hebben, waar hij zijn opgedane bevindingen heeft neergelegd in zijn niet uitgegeven, op het Rijksarch. berustend Visite in Banda gedaan, benoemde de regeering hem tot gouverneur van Ambon (Jan. 1682-Aug. 87). Zijn opvolger was daar de Haas. Een jaar lang was hij vervolgens te Batavia werkzaam als extra-ord. lid in den Raad van Indië, tot hij repatrieerde als admiraal op de retourvloot van 16 Nov. 1688. Hij verdwijnt dan uit de geschiedenis.

Padtbrugge heeft zich in 's Compagnies historie een goeden naam verzekerd. Op zijn dienstreizen hield hij een journaal, waarin hij naast vele andere bijzonderheden ook beschrijvingen en teekeningen van merkwaardigheden der flora en fauna opneemt. In zijn hoedanigheid van gouverneur stond hij bekend als een krachtdadig, ontwikkeld man, waarvan ook zijn flink gestelde rapporten getuigen.

[p. 1250]

Zijn streven om goede zeekaarten te vervaardigen, waaraan toen groot gebrek was, is nog in onzen tijd herdacht. Valentijn, die hem van nabij op Ambon had leeren kennen, prijst hem als een ijverig en eerlijk, zij het ietwat eigenzinnig man, ‘die onbesproken en deugdelijk leefde, zijn ambt zeer naarstig en oprecht bediende, en niet minder dan inhalende of baatzuchtig, zoo in het gerichte, als bij andere voorvallen, waarvan hij zeer stil veel geld trekken kon, doch 't geen zijn Ed. zeer edelmoedig weigerde.’

Hij was volgens Valentijn ‘een behuwde zoon van den bekenden heer Peyrerius’ (Isaac de la Peyrère uit Gasconje), schrijver van het boekje over de Praeadamiten, ‘aan wiens gevaarlijke gevoelens zijn Ed. mede vast was.’ De naam zijner vrouw was Catharina van Hoogeveen, die hem een dochter Johanna schonk, later gehuwd met den heer van Vliet.

Zie: Valentijn Ib, 334 e.v., 350 e.v., IIb, 245 e.v.; de Haan, Priangan II; Rumphius, Herbarium Amboinense I, 88, VI, 184; Abendanon in Tijdschr. v.h. Aardr. Gen. XXXIV, 1917; Daghregister 282, 330 (1671); Bijdr. tot de T.L. en Vk. v. N.I. (1867) met 2 van zijn waardevolle rapporten.

Bartelds