Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 8

[Fontein, Pieter]

FONTEIN (Pieter), geb. te Harlingen in 1708, overl. te Amsterdam 8 Aug. 1788. Hij studeerde voor het doopsgezind leeraarsambt te Leiden en te Amsterdam, werd predikant te Rotterdam in 1732 en te Amsterdam (bij de Lamisten) in 1739; emeritus 1748. Hij was in 1736 gehuwd met Jozina Stol (overl. 1746), en met Sara Alida Vermande in 1748. Het meest is hij bekend om zijn nalatenschap aan de bibliotheek der Vereenigde doopsgezinde gemeente te Amsterdam in 1789. In de inleiding van zijn catalogus van deze bibliotheek (Amst. 1854) schrijft S. Muller: ‘De nalatenschap van Fontein (is) de type eener oud-hollandsche boekerij, door fraaiheid van exemplaren, waarvan zeer vele op groot papier, evenals door keurigheid van banden uit muntend... Wie met de geschiedenis van de studie der oude letteren in ons land bekend is, weet dat deze man in de school van Hemsterhuis’ (zie dl. VII, kol. 549-553) ‘gevormd wegens zijne geleerdheid en oordeelkunde onder de philologen van zijnen tijd in hooge achting stond en met de beroemdste hunner zoowel binnen- als buitenslands briefwisseling hield.... Ook de bibliotheek door hem nagelaten mag een gedenkstuk heeten van zorgvuldigheid en keurigheid.... De derde afdeeling van dezen catalogus doet zien dat zij rijk is in eerste en zeldzame drukken die zelfs op groote boekerijen dikwijls vruchteloos gezocht worden.’ Prof. G. Hesselink (zie dl. III, kol. 582) heeft den eersten catalogus van deze bibliotheek samengesteld in 1793. Later is het besluit genomen om de eigenlijke kern der nalatenschap van Fontein, de philologie, als een gesloten geheel aan te merken. dat als een afzonderlijke afdeeling niet verder zou worden vermeerderd. Bij zijn bibliotheek schonk

[p. 557]

hij nog ƒ 4000 om ontbrekende werken te koopen. Hij was lid van de Maatschappij der nederlandsche letterkunde en van het amsterdamsch gezelschap Libertate et concordia. F. Lentfrinck schreef: Ter gedachtenisse van.... Pieter Fontein, oudleeraar in de mennonite gemeente der stad Amsterdam, aldaar overleden 8 Aug. 1788 (Amst. z.j.).

Zie: de Bie en Loosjes, Biogr. Woordenboek van Protest. Godgel. in Ned. III, 94-96; [S. Muller], Catalogus v. Doopsgez. geschr... (Amsterd. 1854); Catalogus der werken over de Doopsgez..... in de bibl. der ver. dpsgez. gem. te Amsterdam (Amst. 1919), 1, 238; hetz. (Amst. 1885) I, Inleiding; II (Amst. 1888), Inleiding en blz. 1, 109.

Knipscheer