Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 8

[Dooregeest, Engel Arendsz. van]

DOOREGEEST (Engel Arendsz. van) of van Dorregeest, geb. te Dorregeest bij Uitgeest 26 Dec. 1645, gest. te de Rijp 16 Aug. 1706. In 1665 werd hij beroepen als leeraar bij de Doopsgezinden te de Rijp, waar hij tot zijn dood is gebleven. Hij was een geleerd en schrander man en behoorde tot de gematigde zonisten. Zijn aanleg was in de eerste plaats dogmatisch-paedagogisch en verder ook polemisch-apologetisch. Dat blijkt uit zijn werken: Onderwijzinge in de Christelijke leere na de belijdenissen der Doopsgezinden (Amst. 1692, 8^o); Brief aan den Heere Fredericus Spanhemius, waarin de leere der Doopsgezinden nader uitgeleid en verdeedigd werd. Dienende tot antwoord op het Tractaat genaamd: Historisch en godgeleerd register der uitgelezendste verschillen van den godsdienst (Amst. 1693, 8^o; tweemaal herdr. in hetzelfde jaar; herdr. aldaar 1700; met een daarachter gevoegden brief van H. Schijn, ook als afweer tegen Spanheim, den zoon die ook de doopsgezinden had aangevallen. Spanheim werd verdedigd door Henricus Seevenhuysen, predikant te de Rijp, tegen wien van Dooregeest weer het volgende stuk uitgaf); Ver-

[p. 415]

deedigína van de Leere der Doopsgezinden, tot wederlegginge van de twee Tractaaten tegen dezelve uitgegeven door H. Seevenhuisen (Amst. 1705, 8^o); Kort onderwijs des Chrístelijken geloofs (Amst. 1697, 8^o; herdr. 1698, 1710, 1723, 1740), dat dus blijkbaar bij het godsdienstonderwijs zeer veel is gebruikt; Verondwoordinge voor de leere der Doopsgezinden, bestaande in verscheidene brieven aan Jan Klaasz. van Grouw (Amst. 1704, 8^o). Met zijn ambtgenoot C.A. Posjager gaf van Dooregeest uit het bekende boek: De Rijper zeepostil, bestaande in XXII Predicatien toegepast op de zeevaart, tot onderwijzinge, vermaninge en vertroostinge in de waare Godzaligheid, voor allerleye zeevaarende lieden, doch voornamelijk voor die geenen, welken op de Haring en Walvisch vangst uitgaan.... Mitsgaders noch eene korte beschrijvinge aangaande de opkomst van Holland, waarin in 't bysonder ook gehandeld wordt van 't Eiland Schermer, Graft, Schermerhorn en de Rijp (Amst. 1699, 8^o; een deel daarvan is herdrukt als: Een kort Verhaal van eenige merkwaardige Geschiedenissen in Holland.... waarin ook van 't Schermer Eyland in Noord- Holland.... met de eerste opkomste en geleegentheit der Haring en Walvisch vangst; (Amst. 1704, 8^o)).

Zie: Schijn, Geschiedenis der Mennonieten, 87, 97, 100, 157 vlg., 548 vlg., 577, 609, 630, 668; Blaupot ten Cate, Geschiedenis der Doopsgezinden in Noord- Holland I, 293 vlg.; Glasius, Godgeleerd Nederland I, 376 vlg.; v. Langeraad en de Bie, Biogr. Woordenb. van Protest. Godgel. in Nederl. II, 548; Nijhoff, Bibliographie van Noord- Ned. plaatsbeschrijvingen in voce.

Brugmans