Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 8

[Bruyn, Johannes, Franciscus de]

BRUYN (Johannes, Franciscus de), priester, geb. te Groot Zundert (N. Br.), overl. te Antwerpen in de Goede Week 1775. Hij studeerde aan de universiteit te Leuven en behaalde bij de promotie der filosofie 1729 als student van het Verken de zesde plaats. 21 Aug. 1741 verkreeg hij den graad van licentiaat in de theologie. Intusschen was hij te Leuven werkzaam als procurator van het Groot college van den H. Geest, als subregent 1734, en als regent van de pedagogie het Verken 25 April 1738. De bisschop van Antwerpen stelde hem Oct. 1741 aan tot president van zijn seminarie, dat hij bestuurde tot 1775. Bovendien werd hij gegradueerd kanunnik der kathedraal, examinator synodalis en boekenkeurder. Als zoodanig prijkt zijn approbatie in 8 deelen der Acta Sanctorum van de Bollandisten, 1753-70. De approbaties in de deelen 1753, 1765, 1768 getuigen van zijn belangstelling en hooge waardeering voor deze reuzenwerken. De Bruyn schreef 30 Sept. 1771 een goedkeuring van 44 blz., eigenlijk een wederlegging van een werkje van Corn. de Witt, rustend predikant te 's Hertogen bosch, bij gelegenheid van het verschijnen van het volgend werkje: Eenvoudige zaamenspraaken voorgevallen by gelegentheid van het Jubilé van het H. Sacrament van Mirakel, geviert te Brussel in den Jaare 1735. Welke onder Godts genadigen Zegen aanleiding gegeven hebben ter Bekeering van twee Hollanders, opgesteld omtrend den tyd dat de laatste zyne Geloofsbeleidenis gedaan heeft in November 1761. Met

[p. 231]

approbatie, waer in aangeteikent en wederlegt worden de ongegronde onderstellingen, verkeerde gissingen en verwringingen der Leerstukken van de Roomsch-Catholyke Kerke, onlangs verspreid in zeker Boekje uitgegeven door Cornelius De Witt, Hoogleeraar der Oostersche Taale en rustend Predikant te den Bosch (Antw. Hier. Verdussen). Bij denzelfden uitgever verscheen 1772: Zendbrief van.... aan den zeer eerwaarden heer J.F. de Bruyn Arts-Priester van het bisdom Antw. enz. enz. betreffende de goedkeuring, door den zelven Eerw. Heer verleent op zeker werkje, voerende voor titel Eenvoudige zaamenspraken.... Het is een verdere verdediging van het H. Sacrament van Mirakel tegen C. de Witt. Het boekje van dezen, niet vermeld in zijn biografie dl. V, kol. 1144, was: De historie v.h. Sacrament van Mirakel (te Brussel) onderzogt en de ydelheid daarvan zedig aangetoond (Amst. 1770). De Bruyn was 1760-67 penitencier en 1767 aartspriester van het bisdom. Bij den dood van den bisschop van Antwerpen, H. van Gameren, werd hij met twee anderen 28 Jan. 1775 gekozen om als vicaris het openstaande bisdom te besturen. Zij gaven 15 Febr. een mandement uit, waarin de geloovigen werden aangespoord om te bidden voor een waardigen nieuwen bisschop. 17 Mrt. verscheen een keizerlijk decreet, dat gebood het mandement der vicarissen te supprimeeren, in beslag te nemen, enz., omdat het ‘strydigh is aan het gesag ende achtbaerheyd, die men schuldig is aan de konincklycke ministers, ende aen alle degene die Haere Majesteit soude goetvinden te beraeden over den keus van eenen nieuwen bisschop van Antwerpen’. Zie den afdruk van beide stukken in de Ram, Synodicon Belgicum III, 415-419.

Zie: Analectes hist. eccl. Belg. XX (1886), 219, 228; Krüger, Gesch. bisdom Breda I, 101, 105, 136; N.v.d. Hoeven, Bijdr. tot de kennis der gesch. van Zundert en Wernhout.

Fruytier