Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 8

[Bosch, Daniel Willem]

BOSCH (Daniel Willem) of Bos, karmeliet der oude orde, droeg den kloosternaam Daniel a Sancto Petro, geb. te Brussel 1646, overl. aldaar 8 Dec. 1719. Zijn vader P.B. was van een aanzienlijke familie van 's Hertogenbosch, die zich na 1629 te Brussel gevestigd had. Daniel trad op 18-jarigen leeftijd in het klooster van den karmel te Brussel en legde 10 Mrt. 1665 in het klooster te Mechelen degeloften af. Na eenige jaren als prediker in het Zuiden werkzaam geweest te zijn, werd hij missionaris in den Haag als kapelaan van den gezant van Spanje, Franc. de Sousa Pacheco, die bij den successieoorlog alleen Portugal vertegenwoordigde. De kapelaans waren tevens missionarissen voor de Katholieken van den Haag en genoten onder de hooge bescherming van den gezant veel vrijheid. 1684 was hij reeds in den Haag, Bijdr. Haarlem XXXIV, 168. 4 Juli 1703 bezocht P. Daniel Bosch zijn zieken medebroeder P. Snaters te Amersfoort en meldde zich bij den schout der stad. Waarschijnlijk kwam hij om de opvolging der statie te verzekeren. Op 27 Juli werd hij bij den schout verzocht en verraderlijk gevangen genomen. 23 Aug. werd hij ontslagen. In den Haag had de kapel van den gezant een buitengewonen toeloop ook van de Katholieken buiten de stad, vooral toen verschillende geestelijken zich openlijk aan de zijde schaarden der priesters, die de leer van Jansenius steunden en verspreidden. De Staten, die hun partij opgenomen hadden, spraken tegen verschillende priesters een banvonnis uit. Ook de gezant van Portugal

[p. 185]

werd gewezen op de ‘oproerige conduiten’ van zijn kapelaans Willem Bos en Augiers (dl. VII, kol. 48), 17 Mrt. 1706. Dit bestond hierin, dat zij overal in den Haag en omstreken de Katholieken bijstonden tot groote ergernis der oud-Katholieke partij, 1709. Toen de Staten verboden den door den Paus benoemden bestuurder der Missie, A. Damen, te erkennen, verklaarde Daniel Bos, carmeliet, zich te voegen naar de orde der HEdgr. Mog. Met recht mag men aan deze mededeeling van v. Heussen twijfelen, want zijn collega der spaansche kapel, P. v.d. Beek, schreef een krachtig protest, toen men van hem hetzelfde beweerd en verteld had (Bijdr. Haarlem X, 383). Zoolang de gezant leefde, waren zijn kapelaans onder bescherming. Na zijn dood moest de kapel gesloten worden, 1710, en werden de kapelaans uit Holland verbannen. Pater Bosch was reeds bij den nieuwen gezant, den graaf de Tarouca, 1710, in de Lange Houtstraat gaan wonen, blijkens het doopboek, dat hij nieuw aanlegde.

Hij keerde half verlamd naar zijn klooster te Brussel weer en overleed aldaar ongeveer 73 jaar oud. Hij gaf een werk uit: Paranymphus celestis sive salutatio angelica novemdialibus sermonibus exposita. Accessit sermo ab eodem Gandavi, Deo exorando habitus dum Namurcum a Gallis obsideretur, anno 1692 (Gand 1694) 380 blz. 12^o. Zonder naam verscheen in den Haag een preek van hem over den dood van den Zaligmaker Jesus Christus, 1694.

Zie: Bijdragen bisdom Haarlem III, 251; Archief aartsbisd. Utrecht XIV, 5, 6; Paquot, Mémoires ed. fol. III, 53; Biogr. Nat. Belg. II, 734; Bongaerts, De St. Theresia-kerk weleer de konink. kapel van Spanje ('s Gravenhage 1866) 72, 73.

Fruytier