Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 8

[Aubrée, René François Jean]

AUBRÉE (René François Jean), geb. te Rennes (Ille-et-Vilaine) 23 Juni 1763, gesneuveld bij het beleg van Sarragossa 1 Dec. (1 Nov. ?) 1808, was een zoon van René Antoine Aubrée de la Porte, procureur bij het parlement van Brest en van Jeanne Madelaine Bigot. Hij trad 10 Sept. 1791 in dienst bij het 1e bataillon d'Ille-et-Vilaine, dat eerst deel uitmaakte van de 31e, later (20 Febr. 1796) geworden 42e halvebrigade. 13 October 1792 was hij luitenant-kolonel, 1 nivose an II (21 December 1793) chef de brigade (kolonel), in welken rang hij, met zijn halve-brigade ingedeeld bij de 2e divisie (Moreau) van het Noorder-leger (Pichegru) in Juli 1794 in Staats-Vlaanderen ons land betrad, waarin hij gebleven is tot den afloop van den engelsch-russischen inval in 1799. In Mrt. 1795 vervolgt hij onder Vandamme de Engelschen in het oosten van ons land; 7 Mrt. is zijn halve-brigade in de omstreken van Noord-

[p. 37]

horn. In het eind van 1795 en het begin van 1796 maakt deze (toen nog de 31e) deel uit van de brigade-Laurent, die tot in de omstreken van Dusseldorf werd afgezonden, ter bezetting van veroverde landstreken en om het verband te onderhouden tusschen het Rijn- en het Sambre-en-Maas-leger. In Juni 1796 in ons land teruggekeerd, werd zij aanvankelijk in Grave, Nijmegen en de IJsselvestingen gelegerd; en 1798 is zij ingedeeld bij de 3e divisie, die Zeeland en westelijk-Noord-Brabant bezette. Vóór den aanvang van den veldtocht in Noord-Holland in 1799 lagen de drie bataljons van de 42e halve-brigade verspreid over de garnizoenen den Haag, Utrecht en Woerden en heeft Aubrée zijn standplaats in Utrecht. Zijn bataljons zijn de eerste fransche troepen geweest, die, toen de landing der 1e afdeeling van het engelsche leger gelukt was, en Daendels besloten had, uit de Zijpe terug te trekken naar een stelling, om Amsterdam te dekken, bij gedeelten achtereenvolgens tot ondersteuning van de bataafsche divisie in Noord-Holland oprukten. Den 29en Augustus tusschen 9 en 11 uur waren twee bataljons der 42e halve-brigade, in schuiten van den Haag en Utrecht vervoerd, te Haarlem aangekomen met generaal Gouvion, die Aubrée zelf naar Daendels afzond, om te trachten, dezen van zijn voorgenomen terugtocht te doen afzien. Onverrichterzake van die zending teruggekeerd, werd Aubrée den 30en met een zijner bataljons en een paar stukken geschut naar Alkmaar gezonden, om althans die plaats vast te houden. Spoedig werden hem zijn beide andere bataljons ter versterking nagezonden; en Daendels, die van den opperbevelhebber, den franschen generaal Brune, stelligen last had ontvangen, om zijn terugtocht niet verder voort te zetten, deed zijn divisie stelling nemen achter de ringvaart van den Schermer. Toen allengs meerdere fransche troepen aanrukten, werd aan Aubrée het dorp Bergen als standplaats zijner halve-brigade aangewezen.

Bij den aanval op de Zijpe (10 September) gelukte het Aubrée, evenmin als aan de bevelhebbers der andere colonnes, de sterke stelling, waarin de Engelschen gelegerd waren, op het hem aangegeven punt te forceeren. In den slag van Bergen (19 Sept.) werden zijn bataljons in den eersten overweldigenden aanloop der Russen uit dit dorp teruggeworpen; maar in het tweede gedeelte van dien gedenkwaardigen strijd wierpen zij met andere troepen de Russen evenzeer uit dit dorp terug en dwongen zij hen weder achter hun verschansten dijk toevlucht te zoeken. Met den toenmaligen commandant in Bergen, generaal Gouvion, die tot divisie-generaal werd bevorderd, werd Aubrée ‘op het slagveld’ den rang van brigade-generaal toegekend. Ook in de daarop volgende slagen bij Alkmaar (2 October) en bij Castricum (6 October) bleef hij - als brigade-generaal ingedeeld bij de divisie-Gouvion - zich onderscheiden. In het bericht over den laatsten slag meldde Brune aan den franschen minister van oorlog o.a.: ‘Les

[p. 38]

généraux Gouvion, Rostollant, Vandamme, Bonhomme, Aubrée, Simon, Malher et Durutte ont déployé des talents auxquels je dois le gain de la bataille.’

Toen de veldtocht een einde had genomen met den aftocht van het engelsch-russische leger, vertrok Aubrée naar het Rijnleger. Na in het jaar X korten tijd op non-activiteit te zijn gesteld, heeft hij eerst eenige sedentaire commando's in Italië waargenomen; later streed hij weder in het leger van Dalmatië tegen de Russen en Montenegrijnen, in 1808 stond hij aan het hoofd eener brigade aan de fransche kust, waarna hij werd ingedeeld bij het 3e korps van het leger in Spanje en den 1en December van dat jaar vóór Saragossa sneuvelde.

De veldtocht in Noord-Holland is als commandant van een der bataljons van de 42e halve-brigade ook bijgewoond door een jongaren broeder van René, n'. Alexander Aubrée (1767-1815), die sinds 10 Sept. 1791 het krijgsmansberoep had gekozen, in verschillende landen aan den oorlog deelnam, den 15en Aug. 1809 verheven werd tot baron de l'Empire en als kolonel van het 11e regiment infanterie (in de 19e divisie, 6e legerkorps) te Waterloo doodelijk gewond werd, waarna hij den 26en Juni 1815 aan zijn wonden bezweek.

Zie: Lievyns, Verdot et Régat, Fastes de la Légion d'honneur (Paris 1844) IV, 407; Robinet, Robert et le Chaplain, Dictionnaire historique et biographique de la Révolution et de l' Empire (1789-1815) (Paris s.d.) I, 64; F.H.A. Sabron, De oorlog van 1794-95 op het grondgebied van de Republiek der Vereenigde Nederlanden (Breda 1892) I, 75 (waar hij onder den naam van d'Aubrée voorkomt); voorts de verschillende werken over de landing der Engelschen en Russen in Noord-Holland, waarvan een opgave voorkomt in De Militaire Spectator (1891), 31-38.

Koolemans Beijnen