Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7

[Wijngaard, Winand van (1)]

WIJNGAARD (Winand van) (1), zoon van Jan, ridder bevelhebber van 's Hertogenbosch, voorzitter en schepen der stad 1545 en 1546, overl. 2 April 1551, geb. te 's Hertogenbosch, overl. te Luik 23 Juni 1593. Hij verkreeg te Luik in de kathedraal een prebende als adellijk kanunnik, 10 Nov. 1540. 30 of 31 Oct. 1564 werd hij tot deken van het kapittel der kathedraal gekozen; 4 Nov. verklaarde hij de waardigheid aan te nemen en nam 1 Dec. bezit van zijn dekenaat. Ofschoon hij slechts subdiaken was, werd hem toegestaan de dekenale koorkap te dragen. Hij was steeds een der vooraanstaande leden van het kapittel door zijn voorzichtigheid, moed, beleid en ernstige levenswijze. Door de prins-bisschoppen en het kapittel werden hem belangrijke zendingen opgedragen, n.l. meermalen naar Rome en naar het hof van Frankrijk in 1576. Bij zijn terugkomst uit Rome, 8 April 1575, had hij brieven meegebracht voor den senaat van Luik.

Willem van Oranje schreef aan den deken van Wijngaarde twee brieven om voor zijn zoon, die te Leuven studeerde, een prebende als kanunnik te verkrijgen. 22 Juni 1565 gaf de deken lezing van de brieven in het kapittel, 23 Juni werd de kanunnikdij vergeven. De kanunniken kozen Roch. de Mérode; de jonge Nassau verkreeg geen enkele stem. In 1568 werd van Wijngaard door den bisschop gezonden naar Alva om ten beste te spreken voor de stad Tongeren, waar men onwetend den Prins van Oranje met zijn leger had ingenomen. 11 Sept. 1581 werd hij tot proost van St. Lambert gekozen. Hij gaf, volgens gebruik, bij deze benoeming, nieuwe koorkappen aan de kerk en nam de noodige maatregelen om ontslag te nemen als deken.

Hij overleed hoog bejaard en werd in St. Lambert begraven. De Theux vermeldt zijn grafschrift evenals Gallia Christ.

Zie: Analectes hist. eccl. Belg. VI, 413, 417, VII (1870), 26, 39, XXVI (1897), 351, 52, 54, XXXI (1905), 31; Taxandria XVI, 169; Gallia Christiana III, 923, 930; de Theux, Chap. de St. Lambert III, 88, 89, 90; Daris, Hist. dioc. et princ. de Liège, XVI siècle (Liège 1884), 378, 386, 452.

Fruytier