[Willemszoon, Dirk]
WILLEMSZOON (Dirk), geb. waarschijnlijk te Asperen, gest. aldaar 16 Mei 1569. Reeds als jongeling was hij te Rotterdam tot het protestantisme overgegaan en had zich bij de secte der wederdoopers aangesloten. Later hield hij in zijn woning te Asperen geheime samenkomsten, waarin velen ook de nieuwe leer omhelsden. Tijdens Alva's schrikbewind gevangen genomen, had hij kans gezien uit zijn kerker te ontvluchten, en waarschijnlijk zou hij over de dichtgevroren gracht zijn vervolger, den gerechtsdienaar, ontkomen zijn, als deze niet door het ijs gezakt was. De vervolgde was edelmoedig genoeg gezind om zijn vijand van een gewissen dood te redden. Deze had hem wel laten vluchten, als de toegesnelde burgemeester hem niet toegeroepen had zijn eens afgelegden eed indachtig te zijn. Den 16den April 1569 werd W. buiten de wallen van Asperen levend verbrand. Doordien de sterke oostenwind het vlamvatten van het hout belemmerde, is het lijden van het ongelukkige slachtoffer van buitengewoon langen duur geweest, zoodat de ambtshalve aanwezige drossaard het niet langer kon aanzien en den beul beval het kort te maken.
Later werd dit aangrijpend voorval door Jan Luyken in beeld gebracht en Tollens herdacht het feit in een zijner gedichten.
Zie: Brandt, Historie der reformatie I, boek 10, 500 (Amst. 1671); Motley - Bakh. v.d. Brink, Opkomst II, 254 ('s Gravenh. 1859).
Bartelds