[Jacobsz., Bartholomeus]
JACOBSZ. (Bartholomeus), boekverkooper te Leiden en te Amsterdam in de jaren 1530-1548, of later. In latijnsche drukken wordt hij Bartholomeus Iacobi genoemd. Het eerst wordt hij vermeld in het colophon van het Psalterium Traiectense van 29 Jan. 1530, gedrukt door C.H. Lettersnijder te Delft en te koop in Leiden bij Barth. Jacobsz. ‘super nouum Renum’ en in Amsterdam bij Jan Seversz. die Croepel. In een nederlandschen druk van datzelfde jaar wordt zijn woonplaats aangegeven als ‘bi die Visch capelle’. Slechts drie boeken vermelden hem als boekverkooper te Leiden; in 1532 verplaatste hij zijn zaak naar Amsterdam. Daar woonde hij in de Warmoesstraat ‘in den gulden Bibel’. Behalve met C.H. Lettersnijder te Delft heeft hij ook in betrekking gestaan met Willem Vorsterman te Antwerpen; op een viertal van diens drukken wordt vermeld, dat ze bij Barth. Jacobsz., hetzij in Leiden, hetzij in Amsterdam, te koop waren. Evenzoo in een tweetal drukken van Jan van Ghelen en in één druk van Henr. Peetersen van Middelburch te Antwerpen. Verder heeft hij na zijn vertrek uit Leiden verscheiden boeken van den leidschen drukker Peter Jansz. aan de markt gebracht; in een zevental wordt hij genoemd als boekverkooper. Bij hem was ook te koop gesteld de 2e uitgave van Des Cropels Calengier van 1540, waarvan de drukker nog onbekend is. De laatste uitgave, ‘te coope’ bij hem, is de ned. vertaling van Erasmus, Enchiridion militis christiani, in 1543 door Peter Jansz. te Leiden gedrukt. De titelrand vertoont op een schild onderaan zijn huismerk, ongeveer hetzelfde, waarmee zijn graf gemerkt werd (zie afb. Moes, blz. 140 en 145). Nog wordt hij genoemd bij een reeks boekverkoopers, die een muntboekje, te Gent in 1544 gedrukt, verkochten. In 1541 en 1542 heeft hij papier aan de stad geleverd. Eerst in Sept. 1546 is hij als
boekverkooper geadmitteerd. Zijn sterfjaar is onbekend; in 1548 wordt hij nog vermeld, in 1551 was hij waarschijnlijk al overleden. Toen werd tenminste de zaak in hetzelfde huis gedreven door zijn schoonzoon Hendrick Aelbertsz., getrouwd met zijn dochter Maria.
Zie over hem en de boeken, bij hem te koop gesteld: E.W. Moes, De Amsterd. boekdrukkers en uitgevers in de zestiende eeuw I (Amst. 1900), 131-147; W. Nijhoff en M.E. Kronen-