[Durven, Mr. Diederik]
DURVEN (Mr. Diederik), gedoopt te Delft 13 Sept. 1676 als zoon van Mr. Paulus Durven en van Yda van den Mierop, overl. ald. 26 Febr. 1740. Studeerde te Leiden in de rechten en werd na promotie in 1704 advocaat van de Kamer Delft van de O.I.C. Hij vertrok 4 Jan. 1706 met het schip ‘Grimmesteyn’ naar Indië en kwam 3 Aug. d.a.v. te Batavia aan, waar hij jarenlang werkzaam bleef als lid van den Raad van Justitie. Na in 1720 Raad-extra-ordinair van Indië te zijn geworden, volgde in 1724 zijn benoeming tot President van den Raad van Justitie, welk ambt na eenige maanden werd verwisseld met dat van Raad-ordinair van Indië.
Bij den dood van Mattheus de Haan benoemde de Raad van Indië hem 1 Juni 1729 tot Gouv.-Generaal, als hoedanig hij 28 Mei 1732 door Heeren-XVII werd ontslagen en ‘buiten dienst en gage’ naar Nederland opgeroepen.
Hetzelfde lot deelden de Directeur-Generaal Cornelis Hasselaar, twee leden van den Raad van Indië en nog een aantal hoogere en lagere ambtenaren. Als reden van dit opzienbarend massa-ontslag worden genoemd de toenemende misbruiken en knoeierijen, de ‘menigvuldige excessen’ van hooge en lage dienaren, verkoop van ambten en andere malversatiën. Er schijnen uit Batavia geheime beschuldigingen tegen Durven bij Bewindhebbers te zijn ingebracht. Een proces heeft de Comp. tegen Durven nooit gevoerd, zoodat een welomschreven beschuldiging ontbreekt.
Het is nog zeer de vraag, of Durven wel schuldiger of nalatiger is geweest dan velen zijner voorgangers; het wekt veeleer den schijn, dat hij vooral ook voor de zonden van anderen heeft moeten boeten. Toen Bewindhebbers hem ontsloegen (het besluit dateert van 9 Oct. 1731) was hij nauwelijks twee jaar G.G. en kon in Nederland nog maar weinig van zijn beleid bekend zijn. Bezwaarlijk althans kon men hem toen het algemeene ‘verval in den godsdienst en de justitie’ verwijten, waarover Bewindhebbers klaagden. Maar de corruptie was dermate toegenomen, dat zij een voorbeeld wilden stellen en zoo werd Durven meer of min de zondenbok.
De gunstige gevolgen van dit als schrikwekkend voorbeeld bedoeld ontslag waren minder groot dan de nadeelige. Het prestige der Ind. regeering is er sterk door geschaad: de oneenigheden in Rade van Indië en het uitbrengen van geheime beschuldigingen en lasteringen namen sterk toe.
Durven is gehuwd geweest met Anna Catharina de Roo, die ongeveer een jaar na