Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7

[Bosch, Pieter van den]

BOSCH (Pieter van den), geb. te Amsterdam, overl. te Zoetermeer in 1787. Hij ging in 1755, na zijne studiën in de godgeleerdheid te Amsterdam, van de Herv. Kerk over tot de Remonstrantsche Broederschap en werd predikant te Zoetermeer-Zegwaard 29 Oct. 1757, te Oude-Wetering 24 Aug. 1760, te Zwammerdam 2 Maart 1766, te Leiden 6 Aug. 1769. Hij vroeg zijn emeritaat 17 Juni 1783 en vestigde zich in zijn eerste gemeente. Hij stond op de ‘Lijst van veertig Vaderlandsche Medeburgeren om daaruit te benoemen een getal van vijf en twintig Personen als Nationale Geconstitueerden tot de zaak der onderhandelingen te Parijs’. Het volk, hierom op hem verbitterd, mishandelde hem tijdens de omwenteling van 1787, bij welke gelegenheid hij in zijn angst jammerlijk verdronk. Zelfs met zijn lijk bedreef het volk schandelijke baldadigheden, waarvan een uitvoerig verhaal is bewaard gebleven. Hij was een ijverig medearbeider aan de ‘Algemeene Oefenschool’, en schreef als lid van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde: De Twaalfde der Olympische Lierzangen van Pindarus nagevolgd (1772); De ware digtkunst altijd eenvoudig (1777); en eene vertaling van Hier. de Bosch, Responsio ad quaestionem; quidnum est: quod in laudatione requiritur? onder den titel: Antwoord op de Prijsvraag: welke zijn de vereischten van eene Lofrede? Voorts schreef hij: Beschrijving der plegtigheden bij het tweede Eeuwfeest van de Leydsche Akademie (Leijd. 1775), met platen; Feestrede van Hieronymus David Gaubius, bij den heuglijke aanvang der Derde Eeuw van Hollands Hoogeschool te Leyden 8 Febr. 1774 .... vert. door Pieter van den Bosch (Leyd. 1775). [De titel van het origineel was: Oratio panegyrica in auspicium seculi tertii academiae Batavae quae Leidae est (Lugd. Bat. 1775)]. Tegenover zijn: Lierzang aan den. Eerw. en Zeergel. Heere Petrus Hofstede enz. (Leyd. 1769), verscheen: De Arminiaan ontmaskert in een antwoord, toegezongen aan den Heere Pieter van den

[p. 186]

Bosch, Rem. preeker, op zijn Ed. Lierzang ...... aan Petrus Hofstede, pred. te Rotterdam (z.j.). De Cat. v. Handschr. op de bibliotheek der Rem.- Geref. Gemeente te Rotterdam (Amst. 1869) noemt onder no. 269: Verhaal der gevangenis van G. de Courcelles te Kampen (1648), uit een eigenhandig journaal getrokken door P. van den Bosch, en onder no. 307: Verhaal der gevangenneming en ontkoming van Arn. Geesteranus (1624-1631), getrokken uit het H.S. van zijn zoon, door P. van den Bosch.

Zie: Visscher en van Langeraad, Biogr. Woordenb. van Prot. Godgel. in Ned. I (1907), 525 v.; J. Tideman, De Remonstr. Broederschap. Biogr. Naamlijst (Amst. 1905), 80, 85, 147, 160, 223, 455; Cat. v. Handschriften bibl. Rem. Geref. Gem. te Rotterd. no. 269, 307; J.I. van Doorninck, Bibl. v. Nederl. anonymen en pseudonymen ('s Gravenh. en Utr. [1870]), no. 1185, 2543.

Knipscheer