[Bautersem, Hendrik van (1)]
BAUTERSEM (Hendrik van) (1), overleden in het voorjaar 1370, uit zijn geslacht de eerste heer van Bergen op Zoom door zijn huwelijk met Maria van Merxem, naaste erfgename van Joanna van Voorne (zie art. Jan van Valkenburg). Behalve Hendrik (2) (die volgt), werden uit dit huwelijk nog geboren: Gerard, heer van Merxem, overl. 27 Maart 1405; Margaretha, gehuwd eerst met Gerard van Vorselaer, daarna met Arnoud van Gaveren; Maria, overleden 5 Maart 1407 als weduwe van Jan van Calsteren.
Hij was maarschalk van het hertogdom Brabant, in 1356 vredes-onderhandelaar te Aalst bij Lodewijk van Male en ontvangt einde Maart 1357 in zijn huis te Bergen op Zoom hertog Wenceslaus en graaf Willem van Holland; in 1362 maakt hij de expeditie mede tegen Carpen.
Uit eenige oorkonden blijkt, dat hij, alvorens met Bergen beleend te worden, met groote geldsommen de schulden moest afkoopen, waarmede vorige heeren de inkomsten dezer heerlijkheid hadden bezwaard. De grenzen tusschen zijne heerlijkheid en het land van Steenbergen, dat hij in gemeenschap met den heer van Breda bezat, werden in het najaar 1356 opnieuw vastgesteld; hij gaf met dezen het Oude Cromwiel uit ter indijking; aan de inwoners van Rukven schonk hij in Jan. 1357 eigen bestuur en rechtspleging en aan die zijner hoofdstad 20 Januari 1365 belangrijke voorrechten tegen een jaargeld aan hem en zijne opvolgers uit te betalen.
Zie: P.J. Goetschalckx, Geschiedenis van Schooten, Merxem I, 214 en de daar aangehaalde bronnen; G.C.A. Juten, Beschrijving van Bergen op Zoom (1924) bl. 6; Bijdragen tot de geschiedenis door P.J. Goetschalckx en Fl. Prins II, 672-680.
Juten
Auteursrecht onbekend