[Paulli, Holger of Oliger]
PAULLI (Holger of Oliger), geb. te Kopenhagen 1644, gest. aldaar Aug. 1714. Deze fanaticus maakte in Holland groot opzien; zijn optreden kenmerkt zich als een geval van godsdienstwaanzin. Terwijl hij in zijn jeugd theologie studeerde, was hij in 1680 slavenhandelaar in West-Indië en op de kust van Guinea, waar hij een groot vermogen verzamelde. In 1694 beving hem echter zijn waandenkbeeld; toen proclameerde hij zich tot den nieuwen messias, den koning der Joden, door God gezonden om de Joden tot het Christendom te bekeeren. Hij verliet zijn vrouw en zes kinderen voor de zaak, die hij in Frankrijk ging propageeren. Van daar kwam hij naar Amsterdam, waar hij verschillende pamfletten uitgaf om Israël uit den geestelijken slaap te wekken. De Joden stoorden zich er echter niet aan en nu wilde hij het Jodendom en Christendom hervormen en een nieuwen uniformen godsdienst scheppen. Hiertoe zou God hem gezonden hebben, daar zijn groot vader Jood was en uit het koningshuis van David stamde. Toen wilde hij het nieuwe joodsche koninkrijk in Palestina oprichten. Hij zond brieven naar verschillende europeesche vorsten, om zich bij hem aan te sluiten met de verzekering, dat Jeruzalem in 1720 herbouwd zou zijn en de messias dan zou nederdalen om als hooge priester in de heilige stad te fungeeren. Hij adviseerde den franschen koning afstand van den troon te doen en zich bij den engelschen koning te voegen om hem te helpen. Daar hij bij zijn bekeeringspogingen geen succes had, wilde Paulli hun hulp om nu met geweld alle Joden te doopen, die hem niet vrijwillig wilden volgen. Naar aanleiding van dit gevaarlijk fanatiek drijven werd hij in 1701 te Amsterdam gevangen gezet. In 1702 wisten zijn verwanten hem te doen ontslaan, op hun verzekering, dat zij hem uit de Republiek zouden weghalen. Tot 1706 reisde hij nu in Duitschland, waar hij nieuwe pamfletten uitgaf. Zijn optreden hier vond lang niet die geestdrift en de waardeering, die hij te Amsterdam
had gekend. Toen ging hij weer naar Kopenhagen. Verschillende Joden spoorden hem hier aan het joodsche rijk te stichten. Fanatieke optochten hield hij nu en wekte de hartstochten van de christelijke bevolking op, die op het punt stond tegen de Joden los te breken. Koning Frederik IV verbood nu deze optochten, waardoor de gemoederen bedaarden. De ‘Kongelige Bibliothek’ te Kopenhagen bezit onder hare pamfletten de volgende hollandsche: Triomph, Triomph .... Triomph in den afgehouwen steen zonder handen d.i..... in dezelfs H.H.H. drievuldigh eenigheid tot bekeeringe van de Joden ontdekt in de persoon hares messiae (Amsterdam 1697/98); Den seer groten dagh Jizeels, rabbi Mosche bar Maimou
Auteursrecht onbekend