[Mozes]
MOZES, genaamd Mozes ben Abraham Abinoe, overl. te Amsterdam 1733/34. Deze Mozes, wiens oorspronkelijke naam onbekend is, ging van het christendom tot het Jodendom over. Volgens Wolf (Bibl. Hebr.) was hij uit Praag afkomstig. Hij blijkt in Amsterdam de moeilijkheden, waarop de overgang meestal afstuit, te hebben overwonnen en heeft zich aldaar doen besnijden. Als schrijver en drukker is hij in de joodsche literatuur bekend. In 1686/87 was hij voor twee drukkerijen werkzaam, van 1690-94 zien wij hem te Amsterdam een eigen drukkerij bezitten, waar verschillende hebreeuwsche boeken de pers verlieten, ook zijn eigen (volgens Ben Jacob, Ozar hasefarim, 217) jiddische vertaling van Hannover's Jewen Metsoela. In 1709 richtte hij een drukkerij te Halle op, waar hij in 1712 zijn Tela oth Moschéh of Weltbeschreibung uitgaf, een jiddisch werk, over de verloren tien stammen. Nadat hij in 1714 zijn gebedenboek Tefilath Moschéh had gedrukt, liet hij spoedig de uitgave van Tserang Berach van Berechiah Baruch volgen. Beide werkjes bevatten verschillende polemische plaatsen tegen het christendom. Op koninklijk bevel werd daarom zijn drukkerij gesloten, zijn boeken geconfisceerd en hijzelf gevangen gezet. Zijn nieuwe geloofsgenooten wisten hem echter te doen ontsnappen, waarop hij weder de wijk nam naar Amsterdam, waar hij ongestoord kon drukken en uitgeven. Nog in hetzelfde jaar verscheen daar zijn uitgave van het Talmoed-traktaat Rosch Haschanah. Zijn kinderen zetten zijn drukkerij te Amsterdam later voort.
Zie: Jewish Encyclopaedia IX, 61.
Zwarts