Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 6

[Morinck, Gerardus]

MORINCK (Gerardus), Morninck of Moringus, priester, geb. te Zaltbommel in de tweede helft der 15e eeuw, overleed te St. Truyen 1556. In 1513 werd hij als student van den Borgh bij de promotie der filosofie te Leuven tot primus uitgeroepen. Hij was aan de universiteit een waardige leerling van den beroemden Adrianus Baarland. Na de studie in de theologie en na zijn priesterwijding behaalde hij den graad van licentiaat. Vervolgens was hij gedurende eenige jaren professor der theologie, eerst in de abdij St. Geertrui te Leuven, dan in de Benediktijnerabdij Sint Truyen. De abt van Sint Truyen bezorgde hem een kanunnikdij in de collegiale kerk aldaar. De lessen van Morinck werden zeer op prijs gesteld. De abt wist hem aan de abdij te verbinden, omdat hij in hem een steun en raadsman vond in alle moeilijkheden. Morinck verkreeg het pastoraat der parochie St. Truyen.

Nov. 1536 gaf hij een levensbeschrijving uit van Paus Adrianus VI, Vita Hadriani sexti Pontificis Maximi; de opdracht van den bisschop van Luik, E.v.d. Marck, is gedateerd uit de abdij St. Truyen quarto nonas Octobris 1536. Het werkje, thans zeldzaam, werd gedrukt te Leuven bij Rutger Rescius en begint met een voorrede van Corn. Musius van Delft, die zijn vriend Morinck prijst om zijne kennis van de latijnsche en grieksche taal (exempl. in bibliotheek abdij Bornhem).

De Vita Hadriani sexti werd 1717 opnieuw uitgegeven, naar het handschrift in de Bibl. Royale te Brussel no. 4179, door Caspar Burmannus te Utrecht in zijn Analecta. Sweertius, Athenae Belg. 215 en Foppens, Bibl. Belg. 358 noemen de werken van Moringus. Zeer nauwkeurig zijn de volgende werkjes beschreven in de gentsche Biblioth. Belgica 1e serie, XX, M. 32-35: Definitio ejus quod hodie a plerisque in quaes-

[p. 1037]

tionem vocatur: Utrum oporteat Ecclesiasticos pauperes esse quemadmodum Apostoli erant tempore nascentis Ecclesiae. Et quantum intersit ecclasiae aut opibus exutam esse aut donatam, per Gerardum Moringum sacrae Theologiae Licentiatum Lovanii tempore quodlibetorum Anno 1527. Oratio ejusdem habita tempora quadragesimae in commendationem temperantiae. Anno 1526. (Antv. Mich. Hilenius Hoogstratanus 1530 mense Januario 8^o) met opdracht aan P. Was, abt van St. Gertrudis; Vita Divi Aurelii Augustini a Gerardo Moringo sacrae Theologiae Licentiato potentissimum ex ipsis sanctissimi viri monumentis submotis nugis terse depicta (Antv. 1533), waarvan een vermeerderde editie door Ant. Sanderus verscheen Antv. 1644; Vita Sancti Trudonis confessoris apud Hasbanos. Vita S. Eucherii episcopi Aurelianensis. Vita S. Liberti martyris breviter perstricta Gerardo Moringo autore. Ejusdem divi Trudonis vita heroico carmine per L. Guielmum Lupum non eleganter descripta (Lov. 1540); Commentaria Gerardi Moringi in librum Ecclesiastae partim paraphrastice partim aliter accuratae concinnata (Antv. 1533), hetgeen niet wordt vermeld door de gentsche Biblioth. Belg.; Oratio quodlibetica de paupertata eccl. Lov. 1528 habita, door Foppens vermeld en uitgegeven door A. Schottus S.J. achter zijn werkje De contemptu mundi, zal wel hetzelfde zijn als het voorgaande.

In handschrift werd van Morinck te St. Truyen bewaard: Vitae S.S. Antonii et Guiberti Gemblacensis; Praecepta Vitae honestae: ad Rob. comitem Arenbergenium; Chronicon Trudonense ab anno 1410; dit chronicon, gedeeltelijk bewerkt door Morinck, is uitgegeven door Daris in Notices des églises du dioc. de Liège V, 135 en vv. en door M. Bormans, Chronique de l'abbaye de St. Trond.

In dit Chronicon of Gesta abbatum Trudonensium vindt men een brief van Morinck, waarin hij den abt, Greg. Sarrens, zijn maecenas, ten hoogste prijst. Het 17e deel der Opera omnia Dionysii cartusiani, Summa fidei orthodoxae (Monstrolii 1899) naar de editie van Keulen 1535-36 bevat een opdracht van G. Morinck aan den abt Sarrens 15-20. Daaruit blijkt, dat Morinck behulpzaam was bij de uitgave van dit werk, dat hem getoond was door den prior van Zeelhem O. Carth.

Ten onrechte vermeldt Wion Morinck als een Benediktijn, hierin nagevolgd door Ziegelbauer-Legipontius, Historia rei Literariae O.S.B. III (1754) 573.

Zie: Daris, Notices sur les églises du diocèse de Liège V, (1874) 174-176; dezelfde, Hist. diocèse et principauté de Liège XVI siècle, 87; v.d. Gheyn, Catal. des manuscr. de la bibl. royale VI, 496; Biogr. nation. Belg. XV, 272-273; Analectes hist. eccl. Belg. II (1869), 249; Hurter, Nomenclator litterarius IV (Oenip 1899), 1277; Biblioth. Belgica.

Fruytier