Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 6

[Molnere, Jan]

MOLNERE (Jan) of Multoris, geb. te Herlaar bij Vucht in de Meierij van 's Hertogenbosch en hierom ook Jan van Herlaar of Jan van Vucht genaamd, stond gedurende 24 jaar als abt aan het hoofd der Norbertijnerabdij Averbode, waar hij 29 Dec. 1422 overleed. Hij was slechts vijf dagen na den dood van zijn voorganger door het kapittel der abdij tot abt gekozen (6 Maart 1394), om zijn hooge deugd en zijne bekwaamheid, waardoor hem de bijnaam van den heilige werd gegeven. De abt was door bulle van den Paus benoemd, omdat Averbode onder zijn voorganger op de lijst der gereserveerde abdijen was geplaatst. Vele moeilijkheden en beproevingen had de abt te doorstaan wegens de

[p. 1033]

politieke verwikkelingen van dien tijd en omdat zijne abdij op brabantsch en luiksch grondgebied was gelegen. De elect van Luik, Jan van Beieren, was in vijandschap met den hertog van Brabant, en bijgevolg den abt van Averbode, den kapelaan van den hertog, kwalijk gezind. Hij deed hem met drie zijner kloosterlingen gevangen nemen en gaf hun eerst tegen een zwaren losprijs de vrijheid weer. Nog vele moeilijkheden en schade berokkende hij aan de abdij door zijn eischen en plagerijen. De pastorijen der abdij en het handhaven van regel en tucht gaven den abt veel zorg. In 1414 hield de abt-generaal van Prémontré te Averbode een generaal-kapittel, omdat dit wegens de woelige tijden in de hoofdabdij niet kon plaats hebben. De nagedachtenis van den abt, die niets verzuimd heeft om in zijne abdij steeds met allen ijver het goede te bevorderen, bleef in eere.

Zie: De Norbert. Abdij van Averbode (Averb. 1920) 88-95; Gall. Christ. V, 109; Berlière, Inventaire des div. cameralia des arch. Vaticanes (Rome 1906) 185.

Fruytier