Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 6

[Meza, Salomon de]

MEZA (Salomon de), de Mesa of di Misa, geb. te Amsterdam omstr. 1675, overleden aldaar 1742. Hij was een zoon van Isaac de Meza en studeerde in het portugeesche seminarium Ets Haim te Amsterdam, waar hij op 3 Dec. 1698 tot de hoogste klasse behoorde; in 1715 genoot hij nog de studententoelage van ƒ 14 per maand (aspaca). Hij was een leerling van den opperrabbijn Oliveyra, die hem de joodsche wetenschappen onderwees, en van David de Pina, die hem in de geneeskunde inwijdde. Te Utrecht studeerde hij in 1690 onder het rectoraat van prof. Graevius; de utrechtsche universiteitsbibliotheek bezit zijn dissertatie van dat jaar, handelend over de beroerte, De Apoplexia, opgedragen aan het portugeesche rabbinaat van Amsterdam, waarvan hij zelve lid werd. In dit ambt werkte hij ook mede aan de beruchte Chajoendecisie, die in 1711 de zg. Messiasbeweging van Sabbatai Tsewie te Amsterdam zoo hevig beroerde. In een acrostychon is de fraaie Pentateuchuitgave van Samuel Rodrigues Mendes e.a. (1726) aan Dr. de Meza opgedragen (3 coupletten, elk van vier regels).

Verschillende gebeden, door hem ter portug.

[p. 1026]

synagoge uitgesproken, bewaart de bibliotheek Ets Haim nog in handschrift. Een preekenbundel Meditaçoens Sacras verscheen door de zorgen van Belinfante in 1764 (1ste deel Amsterdam, Janson), terwijl een preek in 1706 gehouden (Sermão Moral) in 1707 in druk verscheen. De de Meza's woonden des zomers te Maarssen, waar zij de buitenplaats Leeuwenvecht bezaten.

Daar komt Salomon de Meesa alias Salomon Mendes Floris (te Nieuw Maarsseveen) in 1732 voor. In 1725 gaf Dr. de Meza een rabbinale decisie in het licht betreffende de sabbathgrens van Maarssen, waar toen een belangrijke portugeesche gemeente was gevestigd, onder den titel Schoelchan Schelomoh (Amsterdam 1725) en waarin een slotwoord van den opperrabbijn Aylion. Ook de responsen-verzamelingen van Ets Haim, die dit college zelve uitgaf, bevatten bijdragen van de hand van Dr. de Meza (Perie Ets Haim) (1733, 1761). De bibl. Bodleiana te Oxford bezit ook nog een kabalistisch handschrift Kanfé Jonah (No. 1310) aan hem door den marokkaanschen rabbijn Chya Cohen de Lara opgedragen. Ook was hij in 1709, 1715, 1720 en 1725 administrateur (Tezoureiro) van Ets Haim, als een der achtenswaardigste gemeenteleden (Velhos da Nação). Eveneens hield hij een treurrede over het overlijden van den opperrabbijn Aboab da Fonseca. Een jaar na zijn overlijden verscheen de catalogus zijner bibliotheek (1743). Hij overleed in 1742; zijn gade Esther was hem 9 jaar vroeger voorgegaan. Beiden liggen te Oudenkerk a.d. Amstel begraven. Hij is ook nog bekend door zijn medewerking aan het Reglement van Ets Haim, dat in 1728 verscheen.

Zijn vader Isaac was in 1673 en in 1693 bestuurder (parnas) van Ets Haim, zijn broeder David in 1708, zijn broeder Joseph in 1712 en Abraham de Meza in 1760.

Zie: Jac. Zwarts, De Maarssensche Sabbathgrens in het jaar 1725 (overdruk uit Weekblad voor Israël. Huisgezinnen van 4 Juni 1920, Rotterdam); Kayserling, Bibl. Esp. Port. Jud. (Straatsburg 1890) 56 en 71; Pareira en da Silva Rosa, Gedenkschrift 300-jarig bestaan Ets Haim (Amsterdam 1916) 36 vgl. en 72 vgl. Album Studiosorum der Univ. te Utrecht, 87; D.H. de Castro, Keur van grafsteenen van Ouderkerk a/d Amstel (Leiden 1883) 75.

Zwarts