Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 6
(1924)–P.J. Blok, P.C. Molhuysen–
Auteursrecht onbekend
[pagina 687]
| |
val, de eerste joodsche voorganger in de Republiek geworden. De marraansche Mayor Rodrigues zocht voor haar rijke en aanzienlijke familie een toevluchtsoord in Holland; met enkele andere dezer gedwongen katholieke Joden, gingen zij van Portugal scheep onder Jacob Tirado. De storm sloeg hen tegen de kust van Oost-Friesland. Te Emden kwamen zij met Mozes Uri in aanraking, die hen, bijgestaan door den vromen Jacob Bar Jitschak naar Amsterdam geleidde, waar deze Portugeezen zonder veel aanstoot den grond der beroemde portugeesche gemeente konden leggen. Mozes Uri was hun eerste voorganger, die hen besneed en als voorzanger en predikant dienst deed. Hij preekte in het Duitsch, doch zijn zoon Aron vertaalde het in het Spaansch. Tot de bevoegde ambtenaren aangesteld waren, was hij de leider, waarvoor hem de gemeente evenals zijn nageslacht dankbaar bleef. Ook in Emden bleef men zijn naam eeren ‘omdat hij zich geofferd heeft ter wille van de heiliging van Gods naam om het uitverkoren volk, de nazaten van Vromen, beschutting onder Gods vleugelen te verschaffen’. ‘Nuttige bepalingen heeft hij voor hen vastgesteld want zij waren van verre landen gekomen, om te vernemen het Woord Gods’ heet het verder van Mozes Uri en ‘in Gods leer was hij oprecht met de vromen’. Behalve de genoemde zoon Aron had hij nog een zoon Jacob, wiens kleinzoon Isaac ben Juda zich in 1719 te Hamburg vestigde en van wien de nederlandsche familie Rosen Jacobson afstamt. Aron de zoon van Mozes Uri (geb. 1578) stond zijn vader in zijn ambten bij; in 1596 werd hij met zijn vader te Amsterdam door den schout en zijn rakkers overvallen en gevangen gezet, daar zij den dienst voor den Grooten Verzoendag verrichtten, doch spoedig weder bevrijd. Volgens de Barrios verrichtte hij niet minder dan 931 besnijdenissen in de gemeente. Aron's zoon is de boekdrukker Uri Phoebus ben Aaron Halevi, zie vorig artikel. Zie: Jac. Zwarts, De vestiging der Sephardiem in de Republiek der Vereenigde Nederlanden (Amsterdam 1922), fol. 18 vgl. Zwarts |
|