Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 5

[Yemantsz, Mauritius]

YEMANTSZ (Mauritius), geboortig van Middelburg, gaf met Jacob Jacobsz. van der Meer den eersten nederlandschen bijbel in druk, den dusgenaamden delftschen bijbel, 10 Jan. 1477, bevattende de kanonieke en apocriefe boeken des O.T. zonder echter de psalmen. Zij hadden daarbij haast woordelijk eene vertaling naar de Vulgaat gevolgd van omstreeks 1300 en lieten de merkwaardige voorrede dier overzetting ook aan hun uitgave voorafgaan. Hierin o.a. de zinsnede: ‘Want sommighe clercken torent [vertoornt] dat, dat men die

[p. 1156]

heymelicheit der scriftueren den ghemeenen volcke soude ontbinden, ende dat bijsondere die de minste clercken sijn ende en willen niet weten, dat Christus' apostolen in allen tonghen spraken ..’ gelijk immers ook Maerlant ongeveer te zelfder tijd klaagde, dat de geestelijkheid hem verweet, dat hij ‘leeken weten dede, wter bijblen die heimelichede’. Echter was er geen opzettelijk verbod van haar kant.

Zie: van Bleyswijck, Beschr. der stad Delft, 737; Lelong, Boekzaal der nederd. Bijbels 365-375; De Hoop Scheffer, Kerkherv. 53 vlgg.

L. Knappert