Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 5

[Westerhoff, Johannes Henricus]

WESTERHOFF (Johannes Henricus), geb. te Gouda 22 Febr. 1727, overl. te Amsterdam 26 Nov. 1775, zoon van Arnoldus Henricus en Adriana de Rouw. De vader, uit een regentengeslacht te Ham in Westfalen, had te Leiden gestudeerd (ingeschr. 27 Nov. 1700), was daarna hofprediker geweest van Philippus, landgraaf van Hessen, en 1708 naar Gouda als rector vertrokken. Men vindt 's mans geschriften (o.a. Poëmata Libergii, den haagschen doctor, Apologia synodi dordracenae, vertaald, met eene voorrede van den ‘gadelozen Johan van den Honert’) bij Vrolikhert, hieronder aan te halen. Hij had nog twee zonen, een studeerde in de rechten, de ander in de medicijnen. Hij stierf in 1737, de weduwe ging in 's Gravenhage wonen, waar onze Johannes ter latijnsche schole ging. Hij liet zich 14 Sept. 1743 te Leiden als theoloog inschrijven (in het Album Stud. staat hij als ‘20 T.’ wat dus vier jaar te oud is) en deed 27 Juni 1749 praeparatoir tegelijk met Dion. van de Wijnpersse (zie beneden), geëxamineerd door ds. Caen. 4 Jan. 1750 preekte hij intrede te Hellevoetsluis, 16 Juli 1752 te Vlissingen. Hij bleef daar tot begin 1762. Hij was er dus September 1755, toen de kerkeraad Elizabeth Bekker onder censuur stelde ‘wegens haar weggaan met den vaandrig Matthijs Gargon’; 1 Mei 1756 kon de wijkpredikant berichten, dat hij haar van die censuur ontslagen had. Dat was D. Veegens, die haar in 1754 had aangenomen. De naam van Westerhoff komt bij de laatste schrijfsters over Betje's jeugd niet voor (Joh. Naber, dr. Hendrika Ghijsen, welke

[p. 1116]

laatste zoo vriendelijk was hare aanteekeningen nog eens voor mij te raadplegen), maar Nagtglas herinnert ons, dat Betje later een gedicht schreef onder 's mans portret door J. Buis en noemt haar dan ‘eene vriendin uit Vlissingen’ (vergel. Catalogue de portr. de theolog., van Stockum, no. 1269). In dat onderschrift heet het op het slot: ‘En ider kent in hem den braafsten godsgezant, Die zijne hemelleer bekrachtigt door zijn leven’.

In een brief aan Mr. Noordkerk 10 Oct. 1770 schrijft zij: ‘Ds. Westerhoff heeft mij zijne predikatie voor drie weken reeds gezonden; dit noodzaakte mij zijn Ew. eenen Craig [Het leeven van Jesus Christus door dr. William Craig, vertaling van Betje, in dat jaar verschenen] te zenden, wilde ik niet onbeleeft zijn. Hij heeft mij zeer obligeant geantwoord, dog ik maak op zulke menschen geene staat altoos’. Het klinkt niet overmatig warm. De bedoelde preek zal wel zijn Jeremias getroost, waarmede W. 26 Aug. 1770 Petrus Broes te Amsterdam bevestigd had en die in druk verschenen is. Want hij was van Vlissingen naar Gouda gegaan, intrede 28 Febr. 1762 en vandaar naar Amsterdam, intrede 9 Nov. 1763.

Men heeft van hem, behalve de reeds genoemde leerrede, Jesaia's tempelgezigt ook eene leerrede en een beschouwing over Ps. CXI, 2 vóór Samuel Scheurer, Kortbondige natuur- en schriftmatige landtheologie, vertaald door zijn vader.

Hij was te Vlissingen 3 Mei 1757 gehuwd met Catharina Vrijdag j.d. en verwekte bij haar Adriana, geb. 3 Nov. 1758, Willem Abraham, geb. 24 Oct. 1763 en Henriëtte Elisabeth, geb. 27 Sept. 1770 en overl. 27 Jan. 1777.

Op zijn dood zijn lijk- en grafdichten gemaakt, sinds in 40. verschenen bij G. Bom te Amst.

Schilderij door J. Buys. Prent door J. Houbraken.

Zie: Croese, Kerkel. Reg. 337; Vrolikhert, Vlissingsche Kerkhemel 314-319; Nagtglas, Levensber. v. Zeeuwen, II 940; J^a. Naber, Wolff en Deken, 25 vlg.; H.C.M. Ghijsen, Betje Wolff, jeugd en huw. jaren, 11-17; Brieven van Betje Wolff en Aagtje Deken, uitg. Dyserinck 32.

L. Knappert