[Breughel, Gerrit Hendricksz. van]
BREUGHEL (Gerrit Hendricksz. van), ± 1573 te Antwerpen geboren. Vestigde zich als boekdrukker te Amsterdam, waar hij 1 Aug. 1609 ondertrouwde met Trijntje Cornelisd. van Haarlem (1583-1640). Hij woonde eerst op den Zeedijk, later in de ‘Dirck van Assensteech, inde Werelt vol Drucks’. Hier overleed hij 5 Jan. 1635 en werd 9 Jan. in de Oude kerk begraven. We vinden van hem vermeld een dochter Lysbet, 6 Mei 1639 met den amsterdamschen beeldhouwer Dirck Jans Compas ondertrouwd en een zoon Cornelis (gest. 1653).
Van Breughel is als schrijver en drukker van de oudste ons overgebleven kluchten der 17e eeuw bekend; in twee bundeltjes bewaard: Boertighe Cluchten van Bouwen en Pteun, ende van Gobbert haeren Seun, die met koten speelende een wyff crycht, ende trout Geyltegen met eenen Menisten Peper koeck. Met noch een Cluchte van eenen droncken Boer. Oock van twee soldaten die eenen Boer plunderen, gaende melte Boerinne te Bier. Noch van eenen Cramer met veele oubollighe Liedekens ... ten tweedemael herdruckt. (Amst. 1613), en: Het tweede Deel van Breughels boertige Cluchten, inhoudende vele nieuwe Tafelspeelen. Als van Jan en Claer. Oock een spel van Kees ende Marry zijn wijf, een Brandewijns man, ende een droncken Sleper met zijn nuchteren Peert. Noch van eenen Quacksalver: Met een Batement eens Jongen Boers tot vryen gaende. Met eenigde Amoureuse Refereynen ende Liedekens, ende alles datmen tot Amstelredam langhs der straten roept om te vercoopen (Amst. 1612). Het dram. deel heeft meer waarde dan de eveneens er in voorkomende onbeteekenende refereinen en sonnetten. Onder zijn spreuk: ‘Bedenckt u tis tijt’ droeg hij den eersten bundel op aan de ‘Lieff-hebberen der Reden-rijcker Brabantsche Camere binnen Amstelredam’. Hij was dus lid van ‘'t Wit Lavendel’. Onder dezelfde spreuk komt in het Geuzen-Liedboek (ed. H.J. van Lummel. Utr. z.j. blz. 297) een scherp spotdicht voor op Rome en Spanje, getiteld: ‘een nieu liedeken vanden gheschooren hoop’. Ter eere van het huwelijk van zijn amsterdamschen vakgenoot Broer Janssen, 25 Jan. 1622, maakte hij een