Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 4

[Arcerius, Johannes]

ARCERIUS (Johannes), zoon van Dirk of Theodorus, vandaar gewoonlijk Johannes Arcerius Theodoretus genoemd, geb. 1538 te Noordhorn (Gron.), overl. te Utrecht 27 Juli 1604. Hij ontving zijn eerste opleiding aan de Sint-Maartensschool te Groningen, onder Regn. Praedinius, en was daarna een tiental jaren gouverneur bij een aanzienlijke Friesche familie, wier zonen hij ook op hun reizen naar het buitenland vergezelde. O.a. was hij met hen aan de universiteit van Douai. In 1568 werd hij rector te Franeker, als opvolger van Jacob Roelofsz. van Dalen (Dalenus). Verdacht van ketterij vluchtte hij naar Holland, was te Haarlem tijdens het beleg, zwierf daarna rond, te Delft, Emden en was o.a. predikant te Purmerend, Sluis, Ooster- en Westerschelling en Leeuwarden. 7 Febr. 1586 werd hij rector der Hieronymus-school te Utrecht, als opvolger van Sarcerius. 1589 werd hij professor in het Grieksch te Franeker. Hij was te Douai gehuwd met Jaqueline Lotin, uit welk

[p. 59]

huwelijk twee zonen, Johannes en Sixtus, die volgt. Hij gaf uit: Jamblichi Chalcidensis de Vita Pythagorae et protrepticae Orationes ad Philosophiam ll. II. Graece et Latine primum editi (1598); Petreus Tiara's Pythagorae, Theognidis et Phocylidis Gnomae cum versione (Fran. 1598) en diens de Vetere Frisiorum disciplina militari restauranda et de verae nobilitatis insignibus Ποιημὰτιον (Fran. 1597). A. bezat verschillende handschriften: een Jamblichus, een Hesychius, het Demosthenes-hs., thans te Leiden (Cod. Bibl. Publ. Graec. 33) en het beroemde Agrimensoren-hs., thans te Wolfenbüttel (Codex Arcerianus).

Zijn door een onbekende geschilderd portret in het Stadhuis te Franeker.

Zie: Boeles, Frieslands Hoogeschool II, 59, 839; Molhuysen in Centralbl. f. Bibliothekswesen XIX (1902) 269.

Molhuysen