[Rijkens, Roelf Gerrit]
RIJKENS (Roelf Gerrit), verdienstelijk onderwijs- en opvoedkundige, 5 Sept. 1795 te Garmerwolde, waar zijn vader onderwijzer en organist was, geb. en 26 Febr. 1855 te Groningen overl. Al vroeg kwam hij aan 't hoofd van een klein winterschooltje (des zomers bleven de kinderen buiten) te Onnen (gem. Haren, bij Groningen), bleef vlijtig studeeren, onder aanmoediging van den schoolopziener Th. van Swinderen, en zag zich in 1812 tot organist en onderwijzer der weezen bij de luthersche Gemeente te Groningen benoemd. Weldra verbond hij hieraan een bijzondere school der 2de klasse (dag- en kostschool) die tot grooten bloei kwam, dank zij zijn ijver en bekwaamheid. ‘Vroolijkheid was de grondtoon, aanschouwing de grondslag, ontwikkeling en vorming van 't verstand en veredeling van 't hart het doel van Rijkens' onderwijs; liefde voor de kinderen was de drijfveer die hem daarbij bezielde’. In meer dan één opzicht is R. te Gron. ruim 40 jaren nuttig werkzaam geweest; onder meer richtte hij er het gesticht voor bejaarde onderwijzers, onderwijzeressen en onderwijzersweduwen op. Ook kwam vooral door zijn toedoen in 1835 het weduwen- en weezenfonds, en later het ondersteuningsfonds voor onderwijzers in de prov. Groningen tot stand. Tevens zagen een aantal uitmuntende school- en kinderboekjes, handleidingen voor aankomende onderwijzers en bijdragen in opvoedkundige tijdschriften van zijne hand het licht. De eerste plaats hieronder wordt wel ingenomen door zijn Practische handleiding voor het eerste onderwijs, om de jeugd binnen korten tijd volgens de natuurlijke wijze te leeren lezen (1822) en zijn Natuurlijke lees-leerwijze (1846). Want evenals zijn tijdgenoot Prinsen (kol. 1133) heeft ook R. groote verbetering zoowel in de
bestaande spelmethode als in 't aanvankelijk leesonderricht in 't algemeen gebracht. Verder schreef hij: De vrolijke en kinderlijke leidsman tot God (1827); Verhalen en vertellingen voor verstand en hart (1854); Vertellingen van den onderwijzer Schoolvriend over Nederl. voortbrengsels der natuurl. historie. Met pl. (1835-44); De kleine Buffon, of nat. historie voor kinderen (4de dr. 1854); Willem Reislust of Aardrijksk. beschrijving van het Kon. der Nederl. Met kaart (3de dr. 1848); De jeugdige