[Belderbusch, graaf Karel van der Heyden]
BELDERBUSCH (graaf Karel van der Heyden), schrijver en staatsman, geb. 1749 op het kasteel Ter Worm onder Heerlen (Ned. Limb.) overl. te Parijs 22 Jan. 1826. Hij bezat een groot fortuin en eene rijke boekerij, die hij van zijn vaderlijken oom, die erfelijk grootmeester van aartshertog Maximiliaan, keurvorst van Keulen en een der laatste commandeurs der balie Biesen van de Duitsche Orde was geweest, had geërfd. In 1785 werd hij agent van den keulschen Keurvorst Max. Franciscus te Parijs. Onder het Consulaat, toen Limburg onder Frankrijk behoorde werd hij prefect van het departement der Oise. Hij droeg daar vooral zorg voor verbetering van het lager onderwijs, dat er veel te wenschen overliet, en trachtte ook de positie van de geestelijkheid te verbeteren, die ten gevolge van het Concordaat was teruggeroepen en in zeer bescheiden omstandigheden verkeerde. Beide doeleinden te zamen trachtte hij te bereiken door de voormalige kloosterlingen, die zich aan het onderwijs der jeugd wijdden, te beschermen. Hij stelde de meest energieke pogingen in het werk en ontzag daarbij geen geldelijk offer om de landelijke bevolking te bewegen de achterlijke wijze van landbouw en veeteelt, door haar gevolgd, te verlaten. Bij decreet van 8 Febr. 1810 benoemde Napoleon I hem om deel uit te maken van den senaat en toen vestigde hij zich te Parijs. Hij schreef zonder vermelding van zijn naam een vijftal politieke brochures, bijna niet meer te vinden en in de Biogr. Nat. de Belg. vermeld.
Zie: Michaud, Biogr. univ. LVII, i.v.; J. Habets, Notice biographique de l'archéologue limbourgeois Martin Cudell in Publ. de
Auteursrecht onbekend