[Borneman, Nicolaas]
BORNEMAN (Nicolaas), verf- en lakstoker te Sneek, één der hoofden van de afscheiding in Friesland, geb. te Bolsward 11 Oct. 1793, overl. te Sneek 5 Febr. 1865. Zijn vader was dokter te Bolsward en heeft zich vermaard gemaakt door de z.g.n. Bornemans-kruiden, die vooral in het koortsjaar 1826 zeer gezocht waren. De zoon heeft zich doen kennen als een scherpzinnig man, die vele geschriften het licht deed zien over kerkelijke en godsdienstige kwesties. In de achterkamer van zijn huis werden in 1835 de eerste samenkomsten der afgescheidenen te Sneek gehouden. 3 Oct. 1835 diende hij zijn akte van scheiding bij den kerkeraad in. Hij hield bij nacht oefeningen in de dorpen rondom Sneek. Door zijn optreden vooral achtte de overheid inkwartiering van soldaten noodzakelijk. Hij liep menigmaal boeten op en heeft veel geld met processen wegens ‘geloofsvervolging’ verpleit. Hij ijverde met woord en pen tegen de vaccinatie en stond in voortdurende briefwisseling met ds. de Cock, ds. van Velzen, baron van Zuylen v. Nijevelt e.a. In zijn laatste levensjaren heeft hij zich aan de afscheiding onttrokken.
Hij schreef: Hij maakt te niet de gedachten der Arglistigen (Sneek 1834); Mijne gedachten over eenen misschien niet onbelangrijken droom in deze dagen (Sneek 1833); Eenvoudige zamenspraken over de voornaamste oorzaken der scheuringen in de Gereformeerde Kerk enz. (Sneek 1834); Lofdicht op Baron v. Zuylen v. Nijevelt (1835).
Zie: het friesche tijdschrift Yn ús eigen tael (red. Dr. G.A. Wumkes, Sneek) 1910, 168-172.
Wumkes
Auteursrecht onbekend