[Assendelft, Mr. Adriaan van (1)]
ASSENDELFT (Mr. Adriaan van) (1), pensionaris van Haarlem in 1572. Met Christoffel van Schagen en Dirk de Vries, oud-burgemeesters, werd hij 3 Dec. van dat jaar vanwege de vroedschap afgevaardigd naar don Frederik van Toledo te Amsterdam, om met hem te onderhandelen in verband met het dreigend beleg van Haarlem en tijd van beraad te verzoeken. Wigbolt van Ripperda, gouverneur der stad, van oordeel dat de vroedschap in deze ten onrechte buiten medeweten der burgerij gehandeld had, bewerkte, dat deze laatste een besluit nam om de stad in ieder geval tot het uiterste te verdedigen. Toen van Assendelft en van Schagen (de Vries was in Amsterdam gebleven) van hunne zending op 5 Dec. binnen Haarlem terugkeerden, werden zij gevangen genomen en naar prins Willem te Delft overgebracht. Deze, van inzicht, dat door hen volmacht tot onderhandeling met den vijand was aanvaard in strijd met hun eed en met den plicht der lastgevers, liet hen ter dood veroordeelen. Van Assendelft werd opgehangen (24 Dec. 1572), van Schagen stierf in de gevangenis.
Zie: Ampzing, Beschr. van Haarlem 174; Schrevelius, Beschr. der stad Haarlem 84; Wagenaar, Vaderl. Hist. VI, 411; de Koning, Tafereel der stad Haarlem II, 69.
Rutgers van der Loeff