Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 1

[Anna, hertogin van Saksen]

ANNA, hertogin van Saksen, later prinses van Oranje, geb. 23 Dec. 1544, gest. te Dresden 18 Dec. 1577, eenige dochter van keurvorst Maurits van Saksen en Agnes, landgravin van Hessen, dochter van Philips, landgraaf van Hessen. Zij werd na den dood harer ouders opgevoed aan het hof van keurvorst August III van Saksen en huwde 25 Aug. 1561 te Leipzig met prins Willem I van Oranje. De Prins had dit huwelijk doorgezet tegen den zin van Granvelle en Philips II, die bezwaar hadden tegen haar protestantisme en haar protestantsche verwantschap, tegen den zin ook van landgraaf Philips, die zijn kleindochter niet gaarne verbonden zag aan een katholiek dienaar der Habsburgen. Zij bleef in de Nederlanden luthersch, maar woonde te Brussel en Breda geregeld de mis bij en hare eerste kinderen werden katholiek gedoopt. Reeds vóór 's Prinsen vertrek uit de Nederlanden liet hunne wederzijdsche verhouding veel te wenschen over, daar zij wispelturig, drankzuchtig, verkwistend, driftig en twistziek was. In de ballingschap werd dit niet beter; zij onderhandelde op eigen hand met Alva, zwierf rond te Kassel, Siegen en Keulen en misdroeg zich met 's Prinsen aanhanger en dienaar, den voormaligen schepen van Antwerpen Jan Rubens, vader van den grooten schilder; de schuldige, die haar als jurist ter zijde had gestaan, werd in 1571 gevat maar twee jaren later op voortdurenden aandrang zijner eigen echtgenoot losgelaten. De Prins had zijn ontrouwe gemalin aanvankelijk onder toezicht van zijn broeder Johan gesteld, terwijl hij zelf naar de Nederlanden ging. Weldra verviel zij na vlagen van berouw tot krankzinnigheid, waarop men haar opsloot op het kasteel Beilstein, van waar zij in 1576 naar Dresden werd overgebracht onder toezicht van August III. Daar overleed zij. Den Prins van Oranje liet zij drie kinderen na: Anna, Maurits en Emilia. Haar portret is door Abr. de Bruyn in plaat gebracht.

Vele brieven van en over haar bij Groen, Archives. Over haar: Böttiger, Wilhelm von Oraniens Ehe mit Anna van Sachsen (Hist. Taschenbuch, VII (1836) 79 ff.; Bakhuizen van den Brink, Het Huwelijk van W. van O. met Anna van Saksen (Amst. 1853); Camus-Buffet Les femmes du Taciturne (holl. vert. Arnhem 1894).

Blok