Hekken in Nederland

[p. 163]

Algemene Begraafplaats
Langestraat 200, Delden

Foto RDMZ, A.J. van der Wal, 1985.

Situatie en geschiedenis

De Algemene Begraafplaats aan de Langestraat ligt aan de westelijke zijde van Delden en dateert uit 1829. Aanvankelijk wilde men de begraafplaats in Stad Delden aanleggen, maar op 21 juli 1828 werd het aanbod van jkvr. M.C. gravin van Wassenaer geaccepteerd om gratis een begraafplaats op haar terrein buiten de stad aan te leggen. Op de begraafplaats bevinden zich onder meer de graven van de familie Van Heeckeren van het landgoed Twickel uit 1883 en de familie Gewin, dat is voorzien van een 20ste-eeuws smeedijzeren hekwerk in geometrische vormgeving. Het ontwerp voor de in landschappelijke stijl aangelegde begraafplaats wordt toegeschreven aan Wattez. De begraafplaats bezit een nog gaaf gietijzeren toegangshek uit de tweede helft van de 19de eeuw.

Beschrijving van het toegangshek

Het toegangshek werd waarschijnlijk vervaardigd bij de IJzergieterij van L.J. van Enthoven & Co. te 's-Gravenhage. In een voorbeeldboek van dit bedrijf staat dit hek afgebeeld, waarbij de vermelde afmetingen overeenkomen met de maten van het hek bij de begraafplaats. In de ruimten tussen de hekstijlen zijn verscheidene symbolische voorstellingen aangebracht: aan de onderzijde een stel gekruiste, naar beneden gerichte toortsen; in het middendeel een stel gekruiste zeisen met in het midden een staartbijtende slang en aan de bovenzijde een gevleugelde zandloper. Op de stijlen is een bekroning geplaatst in de vorm van een olielampje. Op de afbeelding in het voorbeeldboek is een bekroning te zien in de vorm van een uil, een verschil dat kan voortkomen uit de keuze van de opdrachtgever. De uitvoering van de hekstijlen en de kwartronde zijstukken aan weerszijden van de hekstijlen komen overeen met de afbeelding in het voorbeeldboek. Het hekwerk is geheel zwart geschilderd.

[p. 164]

Tussen hekstijlen geplaatste staartbijtende slang. Foto RDMZ, A.J. van der Wal, 1985.

[p. 165]

Afbeelding uit modelboek van de IJzergieterij van L.J. Enthoven te 's-Gravenhage, 19de eeuw. Repro in coll. RDMZ.