Hekken in Nederland

[p. 146]

Twee Duivenslagpoorten
- Hemerterweg 2, Lellens - Dijkstilserweg 4, Leens (Gr.)

De duivenslagpoort te Leens. Foto RDMZ, A.J. van der Wal, 1983.

Situatie en geschiedenis

Een heel apart type toegangspoort is de duivenslagpoort, zo genoemd omdat boven de poortdoorgang duivenverblijven zijn aangebracht. Voor zover bekend zijn in ons land slechts drie duivenslagpoorten bewaard gebleven, alle in de provincie Groningen.

In Leens en Lellens staan twee houten duivenslagpoorten en in Schildwolde staat een gemetselde poort met houten duivenverblijven, in de geboorte van de poortboog is het jaartal 1659 aangebracht. De vorm van de nog bestaande duivenslagpoorten werd eeuwenlang toegepast. Niet bekend is hoe oud de nog bestaande houten duivenslagpoorten van oorsprong zijn. Boerenheerden bezaten dikwijls het feodale recht van duivenslag.

Beschrijving van de houten duivenslagpoorten

De beide poorten zijn in grote lijnen identiek. De twee vierkante hekstijlen zijn aan de bovenzijde verbonden door een dwarsbalk waarop een bouwwerkje is geplaatst dat is voorzien van een met pannen gedekt zadeldakje. Dit bouwwerkje fungeert als het duivenverblijf. De hoge hekstijlen worden gesteund door rechte houten schoren. In het verleden waren de poorten van houten deuren voorzien, die echter werden verwijderd. In de deuren van de poort te Leens was een kleine doorgang voor voetgangers gemaakt. De poort te Leens is afkomstig van de Hemerterweg 3 te Lellens.

Literatuur

H. Karsemeijer, De duivenslagpoorten te Leens, Lellens en Schildwolde, rapport RDMZ, nr. BHO 84-07, dd. 080584.