Hekken in Nederland

[p. 120]

De Wiersse
Wiersser Allee 9, Vorden

Foto RDMZ, A.H.C. Schollen, 1985.

Situatie en geschiedenis

Het landgoed De Wiersse ligt tussen Ruurlo en Vorden, aan de zuidelijke zijde van de Baakse beek. Het huidige huis dateert uit de 18de eeuw en bezit een in 1925 gebouwde ingangsvleugel in oude trant. De eerst bekende vermelding van De Wiersse dateert uit 1288. Kaarten uit de eerste helft van de 17de eeuw tonen het huis aan de noordelijke zijde van de Baakse Beek, maar na 1651 blijkt het huis naar de zuidelijke zijde van deze beek te zijn verplaatst. In 1678 kwam De Wiersse in het bezit van Enno Matthias ten Broeck, waarna het huis steeds in eigendom van nauw verwante families is gebleven. In 1893 trouwde jhr. Victor de Stuers (1843-1916) met een dochter van het huis, Aurelia van Limburg Stirum. Victor de Stuers was degene die in 1873 met het schrijven van het artikel ‘Holland op zijn smalst’, de doorbraak forceerde naar de oprichting van de Monumentenzorg in Nederland in 1875. De Stuers liet ook het huis restaureren waarbij de gevels hun huidige aanzicht verkregen. In de aanleg van de thans 16 ha. grote tuin en het 33 ha. grote park is nooit de hand van een ontwerper buiten de familie te pas gekomen.

Beschrijving van de toegangshekken

In de tuin aan de westelijke zijde van het huis staan drie houten toegangshekken die uit verschillende perioden dateren. Het dichtst bij het huis staat een hek uit 1921. Het verst van het huis staat een

[p. 121]

Tekening RDMZ, P.G. Meijer, 1998.

hek als afsluiting van een fraaie laan met klinkerbestrating en een beplanting van Ierse taxus. Dit hek dateert van omstreeks 1916 en bezit vier hekstijlen met bolvormige bekroningen. De hekvleugels bestaan uit eenvoudig spijlenwerk. De bovenste regels zijn uitgevoerd in een golvende lijn. De ruimte tussen de hogere binnenste hekstijlen en buitenste stijlen wordt afgesloten door spijlenwerk dat gelijk is aan de hekvleugels. Het hek is donkerblauw geschilderd.

Het derde hek, dat van vóór 1878 dateert, staat op een dam nabij de Baakse beek en vormt de verbinding tussen de lage tuin en de aangrenzende bostuin. In dit hek staan de initialen van Aurelia van Limburg en Victor de Steurs en het jaartal 1878 gekerfd. De inkervingen zijn aangebracht op een ingezet blokje in een der hekstijlen. Te zien is dat het hek in de loop der tijd plaatselijk werd hersteld en dat onderdelen zijn vervangen. Het hek bezit vier stijlen met geprofileerde afdekkingen en bolvormige bekroningen. De hekvleugels bestaan uit eenvoudig spijlenwerk met vierkante, puntige spijlen, overeenkomend met de vaste spijlenvakken tussen de grotere binnenste stijlen en de buitenste stijlen. Aan weerszijden van de buitenste stijlen zijn kwartronde zijstukken geplaatst. Het hek is in een blauwachtige kleur geschilderd.

Enkele afmetingen

Doorgangsbreedte oudste hek 188 cm,

hoogte grote balusters ca. 200 cm.