In dépôt

Vrijdag 7 januari

Zat gisteravond te werken in de wachtkamer van Schlesinger en Dienstbereich 2, toen een jongeman zijn hoofd behoedzaam om de deur van de ingang stak. ‘Ist Herr Silke (hoofd van Dienstbereich 2) op zijn kantoor?’ ‘Niet voor zover ik weet.’ ‘Zit u hier al lang?’ ‘Ja, een drie kwartier of zo. Maar ik < ben > hier rein privat.’ ‘Ziet u, ik kom straks met een Mädchen hier, zoudt u u dan even willen umdrehen?’ ‘Zeker, als ik u daarmee een genoegen doe.’ De jongeman haalt een sigarettenkoker uit zijn zak, opent hem: ‘Alstublieft.’ ‘Dank u zeer, mijnheer, daaraan heb ik geen behoefte. U hoeft mij niet te belonen.’ ‘Neemt u hem maar, ik heb er genoeg.’ Ik wil niet onbeleefd zijn. De jongeman verdwijnt en komt na een poos terug. Ik verdwijn. Hij ontsluit het kantoor van de leider van Dienstbereich 2 en sluipt met het meisje naar binnen. Een week tevoren had de leider hetzelfde gedaan, een week daarvoor eveneens, d.w.z. dat hij op zijn kantoor in schemer het meisje had opgewacht, waarop hij zijn zinnen had gezet.

Van tweeduizend kg. tuinbonen, die in handen waren gegeven voor de sortering, zijn er honderdvijftig kg. verdwenen. Klaarblijkelijk ‘georganiseerd’, zoals overal waar levensmiddelen ter bereiding of ter distribuering worden gegeven wordt ‘georganiseerd’. Sedert de laatste weken kan men mannen en vrouwen overal bij de kachels vinden, bezig met het piepen van tuinbonen. Het tekort aan brood wordt elke dag duidelijker voelbaar. 's Middags omzwermen mannen en vrouwen met kleine pannetjes de Centrale Keuken, als wespen een pot met honing, om van bevriende relaties in de keuken clandestien een schep pap te verkrijgen. De sigaret speek daarbij een grote rol. De behoefte aan brood is primair; daarna komt die aan sigaretten. Wie sigaretten kan produceren, is een

[p. 247]

koning in zijn soort: hij kan er melk, pap, aardappels mee kopen. Vanmiddag bij het theehalen samen met drie andere foliën-plukkers in de keuken twee witte kolen ‘georganiseerd’ en samen gedeeld. Mijn tafel bij de foliën-sortering heeft zich de naam van ‘elite-tafel’ verworven. De heren beginnen al direct bij het werk een slaaphouding aan te nemen: hoofd op de op tafel steunende elleboog. Dit gaat consequent door tot een stuk na vijven. Dan verschijn ik, terugkomend van het theehalen, met de ‘Nieuwe Rotterdamsche Courant’. Als ik zeg: ‘Mijne heren, hier is de krant’, dan springen zij overeind, rekken de halzen, sperren de ogen wijd open, als gevangen tijgers, die hun brok vlees ruiken. Zij zijn gek op de krant, die hen in staat stelt de geruchten, die in het kamp gaan, te verifiëren, de stand van de oorlog na te gaan, de uitwerking van de bombardementen op Berlijn te lezen, uit de brevier-gedrukte Korte Berichten belangrijk oorlogsnieuws op te delven, dat geen radio vermeldt en dat de krant zorgvuldig wegstopt. De krant gaat daarna langs de naaste tafels van hand tot hand. Aldus plukt men foliën. Regen: het kamp is weer een grote modderpoel.